Sajid Khan Nasiri (SK) speelde een grote rol in Shadow Game (KRO-NCRV), de vorige film van de regisseurs. Nu is hij het hoofdpersonage én de co-regisseur van The Mind Game (KRO-NCRV).

De titel van de documentaire verwijst naar het 'psychologische spel' waarmee de jonge vluchtelingen te maken krijgen, zowel tijdens hun vlucht, maar ook als ze op een veilige plek zijn aangekomen. Zo wordt regelmatig in twijfel getrokken of kinderen wel écht minderjarig zijn. De mentale druk wordt sommige jongeren, zoals SK's beste vriend Majid, te veel. Deze besluit zelfs uit het leven te stappen.

Els van Driel: 'Het is een film die ook over óns land gaat. In Nederland zijn er ook problemen met de opvang van gevluchte kinderen. Wij willen heel graag laten zien wie deze kinderen zijn.'

Interview gaat verder onder afbeelding

Els van Driel en Eefje Blankevoort maakten nog diverse korte documentaires met de verschillende jongens uit Shadow Game. Toen ze SK hiervoor benaderden gaf hij aan dat zijn verhaal 'veel te groot' was voor een korte film. De makers nodigden hem uit om de film mee te regisseren.

Blankevoort: 'Hij had zelf al heel veel gefilmd. Ongeveer de helft van het materiaal in de film is zijn eigen footage. Daarin had hij zelf al allerlei regiekeuzes gemaakt. Dus we vonden het heel logisch dat hij de mede-regisseur werd van zijn eigen verhaal.'

Deze keuze past ook goed in de werkwijze van Blankevoort en Van Driel: 'We maken geen films óver mensen op de vlucht, maar samen mét. En we maken het niet tot een zielig verhaal. Vluchtelingen worden vaak gereduceerd tot 'zielige mensen', maar wij willen laten zien dat ze meer zijn dan dat. Ze zitten in een kwetsbare situatie, maar het zijn geen zielige mensen.'

Interview gaat verder onder afbeelding

Omdat SK met de documentaire rondreist langs festivals, belt hij online in om deel te nemen aan het interview met Nicolaas Veul.

SK vertelt dat het een stuk beter met hem gaat sinds hij een verblijfsvergunning heeft gekregen en zijn eigen woonruimte heeft. Ook deelt hij zijn zorgen: 'Er zijn heel veel kinderen die geen papieren hebben gekregen en die nog steeds op dezelfde plek wonen met dezelfde problemen. Het gaat niet alleen om mij, maar ook om honderenden andere kinderen.'

Hij benadrukt het belang van de film: 'Ik was boos en wilde mijn verhaal delen zodat andere vluchtelingen niet met hetzelfde geweld te maken krijgen.' SK vertelt dat hij met Els van Driel naar de Verenigde Naties in Genève gaat om over kinderrechten en onderwijs te praten.

SK is geinspireerd door het maakproces van The Mind Game en hoopt journalist te worden. 'Ik schrijf veel nieuwe verhalen op en ik hoop dat ik later weer kan samenwerken met deze twee regisseurs.'

Interview gaat verder onder afbeelding

Eefje Blankevoort en Els van Driel maken samen vaker documentaires over kinderrechten en vluchtelingen. Dat laat de regisseurs zeker niet onberoerd.

Van Driel: 'Het is best zwaar en het is ook niet voor niets dat we het met z'n tweëen doen. Je moet ook wel goed voor jezelf zorgen en een uitlaatklep hebben. Voor mij is dat muziek.'

Blankevoort: 'Ik ben meer iemand die stug doorgaat, maar ik merk ook wel dat het me soms achtervolgt. Met veel slapeloze nachten vanwege onze zorgen over SK. We hebben zo'n vijfentwintigduizend berichten heen en weer gestuurd met hem. Toen ik die teruglas besefte ik eigenlijk pas hoe heftig het allemaal was.'

Van Driel: 'De onmacht die je voelt, dat Europa dit laat gebeuren, er knapt iets in jezelf. Dat heet 'moral injury', morele schade. Je beeld van jezelf als mens, als Europeaan, gaat kapot aan de grens.'

Blankevoort: 'We proberen wel, zowel met The Mind Game als in Shadow Game, om in die donkerte ook het licht te laten zien. Een jongen als SK is in al die heftigheid, toch veerkrachtig en grappig. Hij filmt dingen op een manier dat ze ook herkenbaar zijn voor de mensen hier.'