Voeding speelt een belangrijke rol in ons leven. Al was het maar omdat we zonder niet kunnen overleven. Maar de voedselproductie voor de almaar groeiende wereldbevolking drukt in toenemende mate op de veerkracht van onze planeet en dreigt de fossiele voorraden uit te putten. Om op een duurzame en efficiënte manier ook in de toekomst voldoende kwalitatief hoogwaardig voedsel te kunnen produceren zullen we moeten kijken naar alternatieven voor de huidige gang van zaken. Een aantal van deze alternatieven zetten wij hieronder op een rij met documentaires die hierop ingaan.
Hoe zal ons voedsel in de toekomst geproduceerd worden? En wat zal er dan zoal op ons bord liggen? In dit dossier gaan we op zoek naar alternatieven voor onze huidige voeding.
Insecten
De Nederlandse emeritus-hoogleraar entomologie prof. dr. ir. Arnold van Huis geldt wereldwijd als een van de grootste deskundigen op het gebied van insecten als voedsel, de zogenaamde entomofagie.
In deze presentatie vertelt hij waarom insecten volgens hem het voedsel van de toekomst zijn.
Al jaren wordt er over gerept als dé belofte voor de toekomst. Insecten. We moeten met zijn allen aan de meelworm en sprinkhaan willen we in de toekomst genoeg te eten hebben. Toch zijn er nog maar weinig insecten in het supermarktschap te vinden, en vind je ze dan zijn ze vaak wegstopt in een ondefinieerbare groenteschijf. Is het een kwestie van wennen en gaan we echt met zijn allen aan de insect, of is het een hype die snel weer aan ons voorbij gaat? De Keuringsdienst over wormen, larven en krekels als voedsel.
Dit schrijft het Nederlandse Voedingscentrum over het eten van insecten:
Zeewier
Zeewier in tandpasta, yoghurt en chocoladevla? In zeewier blijkt een bindmiddel te zitten dat in heel veel producten gebruikt wordt. Gaat zeewier een nog grotere rol spelen in ons toekomstige dieet? Wouter Klootwijk gaat in 'De Wilde Keuken' op onderzoek uit.
Je zou het misschien niet zeggen, maar zeewier is een natuurlijke bron van voedingsstoffen en energie. Bij het NIOZ op Texel doen ze onderzoek naar de mogelijke toepassingen van zeewier, op een zo duurzaam mogelijke manier.
Is biologisch wel zo goed voor de planeet?
Louise Fresco over voedselvoorziening in de toekomst
In haar boek Hamburgers in het Paradijs geeft hoogleraar landbouw en voedselproductie aan de Universiteit van Wageningen een historisch overzicht van voedselschaarste en -overschot door de eeuwen heen. Ook besteedt zij aandacht aan het moderne probleem van voedselproductie voor een uitdijende wereldbevolking op een uitgeput rakende planeet.
In tegenstelling tot de huidige trend, pleit zij niet voor een massale transitie naar biologische landbouw. Volgens Fresco kleven er namelijk, naast de voordelen, ook grote bezwaren aan deze vorm van voedselproductie.
In de 6-delige serie Fresco's paradijs zet ze uiteen hoe we de voedselproductie ook in de toekomst duurzaam en efficiënt kunnen vormgeven.
Prof. dr. ir. Louise O. Fresco is een Nederlandse wetenschapper en voorzitter van 'Wageningen University & Resaerch' gespecialiseerd in landbouw en voedselvoorziening.
Louise Fresco laat ons in deze presentatie zien waarom we blij zouden moeten zijn met massaal geproduceerd supermarktbrood. Ze stelt dat milieuvriendelijke massaproductie de wereld kan voeden, terwijl toch kleine bakkerijen en traditionele methodes hun rol blijven vervullen.
Industriële voedselproductie
Technologie en ons voedsel
Digitaal voedsel
De moderne voedselproductie is in belangrijke mate afhankelijk van fossiele brandstoffen. Nu die op beginnen te raken is de grote vraag hoe we in 2050 de wereldbevolking van negen miljard mensen te eten gaan geven. In Nederland, België en Silicon Valley zijn er talloze start-ups begonnen om met slimme technologie, big data en nieuwe distributiesystemen oplossingen te vinden voor dit vraagstuk.
Verticale landbouw
7 miljard aardbewoners, veelal in grote steden woonachtig, moeten gevoed worden. Om dat op een duurzame manier te doen, moet voedselproductie voor een aanzienlijk deel geïntegreerd worden in de stedelijke infrastructuur. Voedselflats en stadslandbouw zijn daarvoor belangrijke alternatieven.
De toekomst van ons voedsel
Wat brengt de toekomst op ons bord? Wordt het ambachtelijk of industrieel vervaardigd voedsel? Wordt het fast of slow? De journalist Michael Pollan schetst de ontwikkeling van voedsel en voedselproductie in de Westerse wereld en hij laat zien waarom de VS hopelijk níet model staan voor de toekomstige voedselvoorziening in Europa.
Kweekvlees
Onderzoekers van de Universiteit van Maastricht presenteerden in 2013 de eerste hamburger gemaakt van kweekvlees. Is kweekvlees in de toekomst het milieu- en diervriendelijke alternatief voor gewoon vlees? En hoe wordt kweekvlees eigenlijk gemaakt?
Wetenschapsjournalist Diederik Jekel duidt in het programma Knevel en van den Brink wat de betekenis is van de presentatie van de eerste hamburger gemaakt van kweekvlees.
In vitro vlees
Meat the Future - Bistro In Vitro
Kunstenaar en filosoof Koert van Mensvoort probeert met zijn project Meat the Future de maatschappelijke discussie over kweekvlees op gang te brengen. Hij doet dit door speculatieve gerechten te presenteren in een kookboek en in het digitale restaurant Bistro In Vitro.
Bekijk hieronder de interactieve documentaire Bistro In Vitro:
NPO Foodweken
Documentaires over eten en voedsel op NPO 3
Ants on a Shrimp (Donderdag 18 mei 2017 om 21.00 uur op NPO 3)
Japan - januari 2015: één van de beste restaurants ter wereld, het in Kopenhagen gevestigde Noma met zijn beroemde en charismatische chef-kok René Redzepi, verhuist voor de periode van vijf weken naar Tokio voor een uniek culinair experiment. Noma staat bekend om zijn dogmatische aanpak van koken met natuurlijke ingrediënten uit de omgeving van het restaurant. Is Redzepi in staat om binnen een korte periode met voor hem nog onbekende Japanse ingrediënten een veertiengangenmenu te creëren dat 'World's Best Restaurant'-waardig is? Een unieke en spannende fooddocumentaire over één van de, volgens Time Magazine, meest invloedrijke mensen ter wereld die samen met zijn team het grootste culinaire experiment uit zijn leven aangaat.
NOMA - My Perfect Storm (Donderdag 25 mei om 21.00 uur op NPO 3)
Toen chefs René Redzepi en Claus Meyer in 2004 besloten om in hun nieuwe restaurant Noma uitsluitend te werken met ingrediënten uit Scandinavië, werden ze voor gek verklaard. Deze openhartige kijk in de keuken van het restaurant, en vooral in het hoofd van de geniale perfectionist Redzepi, toont de lange weg die de culinaire vernieuwers moesten gaan tot Noma in 2010, en daarna nog drie keer, werd uitgeroepen tot beste restaurant ter wereld. Pierre Deschamps filmt vanuit allerlei hoeken om de stormachtige en serene momenten in Noma's keuken vast te leggen.
That Sugar Film (Donderdag 1 juni om 21.00 uur op NPO 3)
Een man's reis om de ware aard van suiker te ontdekken. Damon Gameau laat als proefkonijn, omringd door de nodige artsen en wetenschappers, de effecten van suiker in het lichaam zien.