Tijdens het maken van zijn tweedejaarsfilm kwam regisseur Olivier Garcia (30) Axel Paulina tegen. ‘Axel werkte in zo’n hardcore gym, hij verplaatste daar gewichten en praatte met mensen. Hij viel me op omdat hij heel breed en stoer was, maar ook heel positief met iets zwaars in z’n ogen’. Daarom besloot hij Paulina te gaan filmen.

Tekst: Anne van Blijderveen

Torso is Olivier Garcia’s Teledoc Campus-documentaire en gaat over Axel Paulina die een ruig verleden achter zich heeft gelaten (lees: drugsdealen, afpersing en aftuiging) en nu verder wil, een nieuw leven tegemoet. Maar hiervoor moet hij ook weer een band opbouwen met zijn zoons Caine en Montell die voor een groot deel zonder hem zijn opgegroeid.

Waarom wilde je juist een film over hem en zijn zoons maken?
‘Ik had het gevoel dat hij iets wilde bewijzen. Hij wilde heel graag een “nieuw lichaam”. Zijn lijf zit namelijk onder de tatoeages – die hij niet mooi vindt – en littekens en hij is door een ongeluk ook nog eens een tijdje verlamd geweest. Daarom doet hij nu aan bodybuilden en doet hij mee aan bodybuildingwedstrijden. Hij zegt ook constant: ‘je moet vooruitkijken’. Maar het probleem is dat hij zijn verleden niet achter zich kan laten, want zijn zoons zijn onderdeel van dat verleden. Alleen als je in je eentje bent kun je vooruitkijken zonder met je verleden te hoeven dealen. Daarom vond ik het belangrijk dat zijn zoons in de film zouden zitten. Zij geven een ander soort lading aan de bodybuildingcompetitie. Zonder die zoons zou er niks op het spel hebben gestaan voor Axel. Nu moest hij aan hen bewijzen dat hij daadwerkelijk iets positiefs met z’n leven kon doen.’

Voor de kijker is het alleen niet altijd even duidelijk waarom Axel verbinding zoekt met zijn zoons door bodybuilding.
‘Het is niet per se zijn manier om te bonden met z’n zoons. Maar hij wil hen graag laten zien dat hij z’n leven een positieve draai kan geven. Axel heeft veel traumatische dingen meegemaakt en wil nu graag de goedkeuring van zijn zoons. Maar zoals je in de film ook ziet is dat nog best wel een worsteling voor hen.’

Waarom heb jij er dan voor gekozen die vader-zoonrelatie vast te leggen in het licht van de bodybuildingwedstrijd?
‘Als filmmaker ben ik altijd bezig met wat de acties van mensen nu echt betekenen. Voor Axel is dit niet meer dan iets positiefs met z’n leven doen, ik zie er het najagen van goedkeuring in. De tweestrijd tussen realiteit en de betekenis die je als maker ontleent aan die realiteit is er altijd. Een goed voorbeeld daarvan is de scène waarin Axel een spray tan neemt. Hij vindt dat gewoon mooi omdat het z’n spieren accentueert. Ik zie het haast als een katholieke doping. Die spray tan doet z’n littekens en tatoeages vervagen waardoor je het zou kunnen zien als een soort “afwassing van het verleden”.

Was het moeilijk om Axel te interviewen over z’n verleden?
‘Ja, het was heel spannend. Hij wil namelijk niet op alles even diep ingaan. Hij zit in een soort herstel- en verwerkingsproces en ik was bang dat mijn vragen wonden zouden openhalen. Maar aan de andere kant wil je als maker ook een waarachtig beeld neerzetten van je personage, dus we moesten het er wel over hebben. Uiteindelijk vind ik dat hij heel open is geweest.’

Je spreekt Axel en zijn zoons altijd apart. Waarom laat je hen niet direct in gesprek gaan?
‘Daar dacht ik pas aan toen de film al af was. En ik wilde die relatie ook gewoon laten zien zoals ‘ie is en er niet meer van maken. Ik wilde laten zien hoe ingewikkeld het is om naar elkaar toe te groeien als iedereen met onuitgesproken verlangens rondloopt. Want dat is wat ik zag. Een vader die goedkeuring zoekt, maar niet per se vraagt naar wat zijn zoons nodig hebben en vice versa.’

Zijn er nog dingen waar je wakker van hebt gelegen tijdens het draaien?
‘Ik heb veel wakker gelegen over de interviews. Het waren allemaal heel gevoelige onderwerpen en ik moest ook rekening houden met dat Axel en zijn zoons goede banen hebben, dus dan kun je ook niet alles bespreken. Daarbij zijn de zoons ook bekend, dus ik kan ook niet goed inschatten of dat dan nog extra aandacht voor de film zou opleveren.’

Wat vind jij het mooiste moment uit de film?
‘Als Montell en Axel elkaar tegenkomen op de gang en dat Axel dan aan hem vraagt of hij wel gegeten heeft. Het raakte mij omdat die scène een gekke mix van aandoenlijkheid en onkunde in zich heeft. En ik had ook erg op zo’n moment gehoopt, een moment waarop Axel zorg zou dragen voor zijn volwassen zoons.’

Waarom heb je ervoor gekozen om de film in zwartwit te draaien?
‘Om een hele simpele reden: ik vind sportscholen gewoon niet zo mooi. De apparaten en de kleding leiden af van het verhaal. En ik vond dat deze film om de relaties moest draaien.’ 

Waar hoop je dat de kijker mee achterblijft na het zien van de film?
‘Ik vind het altijd lastig om te zeggen wat de kijker eraan moet overhouden. Maar voor mij gaat de film over littekens en trauma en over de vraag in hoeverre je daarvan kan helen. Het gaat voor mij daarmee ook over maakbaarheid.’

Ben je al met iets nieuws bezig?
‘Ja. Door deze film ben ik gaan nadenken over de relatie die ik heb met mijn vader en mijn broer. Mijn vader is zeventig en mijn broer is vijftig jaar oud en allebei zijn ze Mexicaanse Amerikanen. Ik ben maar voor een deel met mijn vader opgegroeid en helemaal niet met mijn broer. Nu wil ik voor mijn film met hen op een roadtrip gaan om het over onze jeugd te hebben. Dit zou mijn eerste egodocu en lange film worden. En ik hoop dat ik daarna dan ook gedeald heb met mijn eigen verleden.’

Olivier Sebastian Garcia (1989) woont in Amsterdam en heeft de afstudeerrichting Regie Documentaire gevolgd aan de Nederlandse Filmacademie en studeerde er in 2016 af.