2Doc Makers van Morgen

Alles voor Sophie

VPRO

Andri's vrouw Sophie werd twintig jaar geleden gediagnosticeerd met Alzheimer en ligt nu al drie jaar in de laatste levensfase. Andri heeft zo zijn eigen manier om met dit aanstaande verlies om te gaan, wat hem gefronste wenkbrauwen oplevert van zijn omgeving.

Andri wil volledig voorbereid zijn op Sophies dood. Daarom is hij bezig met het bouwen van een doodskist voor zijn vrouw. Op veel mensen komt dit luguber over, maar voor hem is het een manier van rouwverwerking. Fotograaf Marleen Hoftijzer volgt de familie gedurende drie jaar om dit proces vast te leggen.

Regie: Marleen Hoftijzer

In gesprek met de regisseur

Tekst: Stefan Kruszel

Zoals de titel van de documentaire al doet vermoeden staat het hele leven van Andri momenteel in het teken van Sophie. Bijna obsessief is hij bezig om de uitvaart en de laatste rustplaats van Sophie in hun eigen tuin tot in de puntjes voor te bereiden.

Eigenhandig heeft hij voor haar de perfecte kist gemaakt en heeft hij vergevorderde plannen voor een kapel voor Sophie. Haar familie beziet zijn inspanningen met gemengde gevoelens. Volgens hen is Andri al te ver in het proces van afscheid nemen van Sophie, terwijl zij hier nog aan moeten beginnen.

Uitvaartfotografie

Marleen Hoftijzer kwam in contact met Andri op een van haar uitvaartfotografie-exposities. 'In 2013 had ik een levensdocument gemaakt van mijn oma met wie ik een hele goede band had. In haar laatste levensjaren heb ik heel veel momenten van haar vastgelegd in foto’s. Beelden van alledaagse dingen die haar karakter lieten zien. Daarop kreeg ik heel veel positieve reacties en vragen van mensen of ik dit ook voor hun familielid of geliefde zou willen maken. Op die manier ben ik een beetje in de uitvaartfotografie gerold. Andri was hier erg van onder de indruk en vertelde mij zijn verhaal', aldus de jonge documentairemaakster.

'Ik was vanzelfsprekend meteen geïntrigeerd door dit verhaal', gaat Hoftijzer verder. 'Al snel wist ik dat ik dit verhaal beter kon vertellen door te filmen in plaats van te fotograferen. Te meer ook daar Andri een hele plezierige manier van vertellen heeft.' De documentairemaakster was aanvankelijk van plan om te registreren wat er zou gebeuren als Sophie zou komen te overlijden. Wat zou dit betekenen voor Andri die zichzelf zo onderdompelt in de voorbereidingen voor het afscheid? Hoe zou hij omgaan met het zwarte gat dat er dan achterblijft?

Tekst gaat verder na afbeelding

Marleen Hoftijzer

Herkenbaar

'Pas nadat ik Andri en Sophie al ongeveer anderhalf jaar had gevolgd wist ik dat ik me meer wilde gaan richten op de verschillende manieren van rouwverwerking die er in deze familie bestaan. Ik denk dat dit heel erg herkenbaar is voor veel mensen die sterfgevallen in hun familie hebben en dat iedereen zich wel kan spiegelen aan een van de hoofdrolspelers uit de film', legt Hoftijzer uit. 'Ik hoop dat de documentaire steun kan geven aan mensen die ook in zo’n situatie zitten of hebben gezeten.'

Gezondheid Sophie

Hoftijzer heeft nog steeds met regelmaat contact met de familie en ze blijft dan ook op de hoogte van de gezondheid van Sophie. 'Vooralsnog gaat het naar omstandigheden goed met haar. Lichamelijk is ze eigenlijk relatief gezond. Normaal gesproken duurt een laatste levensfase hooguit twee jaar, maar Sophie houdt zich inmiddels al drie jaar goed staande.'

Hoftijzer is van plan om nog een tweede film over Andri te maken die wel meer zal aansluiten bij haar originele plan. Deze zal zich meer focussen op hoe het huishouden van Andri en de bij hen inwonende John er uit zal zien als Sophie straks is overleden. Ondertussen gaat Andri gestaag door met zijn plannen voor een kapel. Hij heeft een dichtbundel uitgebracht waarvan de inkomsten ten goede komen aan de bouw van deze kapel.

Over de regisseur

Marleen Hoftijzer (1988) studeerde in 2012 af in Documentairefotografie aan de kunstacademie AKV | St. Joost in Breda. Sinds 2011 heeft ze haar eigen bedrijf, ‘Marleen Hoftijzer Photography & Film’. Naast het maken van films en uitvaart- en rouwfotografie houdt ze zich ook bezig met reisfotografie. Zo zal ze binnenkort in het buitenland een reportageserie maken waarin ze woonkamers van mensen fotografeert om daarmee te proberen verhalen over deze mensen bloot te leggen.