Toneelacademie
Het idee om iets met dit verhaal te doen sluimerde al een tijdje bij de debuterende filmmaakster op de achtergrond. “Ik wist dat ik ooit iets met dit verhaal wilde doen, maar dat het zo snel zou gebeuren had ik niet gedacht.” Voor een opdracht aan de Toneelacademie Maastricht werd de studente Regie gevraagd iets persoonlijks te produceren waarbij zij zichzelf als bron moesten gebruiken. “Toen ik erover nadacht bleek dat mijn moeder op veel vlakken misschien wel mijn belangrijkste bron is”, aldus Huisman. “Zij is de persoon aan wie ik alles vertel en bij wie ik alles kwijt kan. Maar nu blijkt ook dat ik een groot deel van mijn persoonlijkheid van haar heb. En eigenlijk is ze mijn idool, vooral ook door hoe zij met tegenslag omgaat. Dat vind ik heel mooi en bijzonder.”

Zorba raakte geënthousiasmeerd voor het medium documentaire na het zien van werk van haar regiecoaches Quirine Racké en Helena Muskens. “Zij lieten ons op de academie hun documentaire ‘The Tower’ zien en daar was ik meteen helemaal weg van. In die documentaire over een Oostenrijkse hippie-familie herkende ik wel wat overeenkomsten met ons eigen gezin”, legt Zorba uit. “Ik heb heel veel gehad aan de gesprekken die ik met Quirine en Helena heb gevoerd over mijn film. Natuurlijk moet je op zo’n moment wel zorgen dat je dicht bij jezelf blijft en niet iets gaat maken om hen te pleasen, maar dat is uiteindelijk heel goed gelukt. Toch zorgden zij er door het stellen van de juiste vragen voor dat mijn focus zich in de juiste richting ontwikkelde.”

Fantastisch team
De beginnende filmmaker zegt ook heel veel geleerd te hebben van haar crew. “Ik had eigenlijk per toeval een fantastisch team van mensen met wie ik mocht werken”, legt ze uit. “De cameraman Coen Leuven is een goede vriend van mij die een filmopleiding volgt aan het RITCS in Brussel. Via hem ben ik aan geluidsman Ivo Bemelmans gekomen. Toen deze hoorde dat ik de dochter van Michel Huisman ben, besloot hij de editor van de documentaire over mijn vader te benaderen om haar te vertellen hoezeer hij haar werk bewonderde. Zij grapte toen dat ze de montage van mijn film wel wilde doen, en zo kwam het dat ik na het draaien vier dagen lang bij Katharina Walter in de montageset in Hilversum zat. Van haar heb ik zo ontzettend veel geleerd in die paar dagen. Hoe weinig ik wist van films maken bleek wel uit het feit dat ik op die eerste montagedag met 9 uur aan ‘ruw’, ‘ongespot’ beeldmateriaal kwam aanzetten dat eerst nog helemaal omgezet moest worden waardoor we in het begin heel veel tijd hebben verloren. Ik zou dat nu heel anders aanpakken”, lacht Zorba.

Ook de geluidsnabewerking lag in handen van een zeer ervaren professional. “Hens Zimmerman heeft het voor elkaar gekregen om de Chaconne van Bach zo te knippen dat ik het niet erg vind. Ik ken dat stuk van buiten en het betekent heel veel voor mij en mijn moeder. Als wij iets te bepreken hadden gingen mijn moeder en ik vroeger vaak een rondje rijden. Daarbij draaiden we dan de Chaconne waarbij we dan steevast beiden moesten huilen. Ik vind het ontzettend knap hoe hij dit stuk in de film verwerkt heeft. Het is heel bijzonder dat deze mensen allemaal aan mijn film wilden meewerken en zo goed begrepen wat ik wilde neerzetten. Daar prijs ik mij ontzettend gelukkig mee.”

De viool of het toneel
Dat Zorba Huisman op de toneelacademie zou belanden lag bepaald niet voor de hand. “Ik speelde tot twee jaar geleden heel intensief viool. Na de middelbare school nam ik een tussenjaar waarin ik heel veel heb geoefend. Na dat jaar stelde mijn lerares mij voor de keuze: volledig gaan voor de viool en er mijn beroep van maken óf naar de toneelacademie. Ik had daar zelf nooit aan gedacht maar zij had wel vaker laten blijken dat ze vond dat ik moest gaan acteren of regisseren. Ik heb mij toen laten overhalen en me aangemeld voor de LOT (Landelijke Oriëntatiecursus Theaterscholen) om te ontdekken of het iets voor mij was. In het begin ging ik daar met tegenzin naartoe op zaterdagochtenden na het uitgaan. Maar gaandeweg ontdekte ik dat ik het tegen mijn verwachting in toch heel erg leuk vond. De termijn voor de inschrijving van de opleiding was echter al lang verlopen. Nadat ik een hele pompeuze en emotionele motivatiebrief aan de directeur van de Toneelacademie Maastricht had geschreven was hij echter alsnog bereid om mij te accepteren tot het toelatingstraject van de opleiding.”

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Theatraliteit
Ondanks dat Zorba nu aan de toneelacademie studeert, staat voor haar allerminst vast dat zij straks ook in die toneelwereld terecht zal komen. Ze gebruikt de opleiding meer om inzicht te krijgen in principes die in de hele breedte van de kunst gelden. “De vraag die mij in deze fase van mijn opleiding bezighoudt is: wat is theatraliteit?”, legt ze uit. “Die vraag heb ik mij ook gesteld in deze film. Is het emotioneler als iemand uitgebreid zit te huilen of juist wanneer iemand vecht tegen zijn tranen? We hebben in de negen uur aan beeldmateriaal die we voor deze film van tien minuten gedraaid hebben heel veel tranen zitten, maar de vraag is dan, gebruik je die fragmenten of juist die beelden waarin je de eerste scheuren ziet ontstaan in de façade die iemand opzet?” Huisman koos voor het laatste. En dat deze keuze terecht was bleek wel uit de reacties die ze kreeg toen ze de film vertoonde op de toneelacademie. “Ik kreeg hele enthousiaste en emotionele reacties van docenten en andere aanwezigen. Zij drukten mij op het hart dat ik iets heel moois had gemaakt. Dat was heel bijzonder om te horen over zo’n persoonlijke film.”

Behalve een ode aan haar moeder is Claiming to be the Original ook een zoektocht naar hoe je omgaat met het noodlot. En ook in haar volgende projecten lijkt Zorba op zoek te willen gaan naar antwoorden op existentialistische vragen. “Ik wil voor mijn afstudeerproject het stuk ‘Art’ van Yasmina Reza gaan regisseren rondom de TEFAF-kunstbeurs in Maastricht. In dat stuk worden vragen gesteld als: ‘Wat is kunst?’ en ‘Wat is kunst waard?’. Het zijn blijkbaar dit type vragen die mij op dit moment bezighouden”, aldus de regisseur. “Ooit wil ik graag een film maken over het stuk After the Fall van Arthur Miller. Dat is een toneelstuk dat gaat over de omgang met datgene dat je overkomt. Dat heeft natuurlijk ook veel raakvlakken met deze film. Blijkbaar is dit thematiek die mij inspireert.” Ze lacht: “Alhoewel ik op dit moment ook verliefd ben en dat nu dus is wat me vooral bezighoudt.”

Zorba Huisman (Heerlen, 1996) studeert Regie aan de Toneelacademie Maastricht. ‘Claiming to be the Original’ is haar eerste film.