Workshops
Een halfjaar voordat ze begonnen met filmen gaven Keman en Vonhof via Stichting de Vrolijkheid film- en fotografieworkshops in het AZC Almere. Stichting de Vrolijkheid organiseert activiteiten voor kinderen in het AZC waarbij ze zich creatief kunnen uiten, kunnen spelen en hun talenten ontdekken. Voor het ronduit beperkte leven van een asielzoeker is dit een welkome afleiding. Ook voor de kinderen in het centrum, waaronder Fayaz. Keman vertelt: “tijdens de workshops hebben we veel gepraat met iedereen en uiteindelijk op basis van verschillende factoren Fayaz gekozen als hoofdpersoon voor onze documentaire.” Omwille van veiligheidsredenen blijft zijn moeder uit beeld.
Makers van Morgen
Droomvergunning
VPRO
Fayaz was drie toen hij samen met zijn moeder halsoverkop Afghanistan verliet. Ondanks zijn onzekere bestaan als asielzoeker is de inmiddels 9-jarige Fayaz vastberaden: hij moet en zal dierenverzorger worden. In Droomvergunning (2015) leggen Caroline Keman (24) en Paula Vonhof zijn dromen vast (25).
Angst en onzekerheid
Fayaz’ grote droom is om dierenverzorger te worden. “Dat, en een eigen huis samen met zijn moeder,” vertelt Vonhof. “Daardoor besef je hoe schril het contrast is tussen zijn leven en bijvoorbeeld dat van onszelf. Zijn grootste wensen zijn voor ons heel normale zaken.” Een eigen huis staat gelijk aan vrijheid. Keman: “Fayaz, zijn moeder en de rest van de asielzoekers leiden een angstig en vooral onzeker leven. In zes jaar tijd zijn zij zeven keer verhuisd. Dat wil zeggen: zeven keer onvrijwillig weggerukt uit hun omgeving.”
Animaties
De makers hebben bewust gekozen om Fayaz uitsluitend in het asielzoekerscentrum te laten zien. “Want dat is zijn leven,” legt Vonhof uit. “Nagenoeg de enige activiteit buiten het centrum is naar school gaan.” Desalniettemin blijft Fayaz dromen over een kleurrijk leven. Met semi-transparante animaties komen zijn dromen in de documentaire tot leven. Keman: “op deze manier loopt realiteit door de droom heen, en andersom.” De transparantie en lichte kleur tonen het contrast met de doorschijnende harde realiteit. “Bovendien spreekt de film voor kinderen zo meer tot de verbeelding.”
Thuis
Met name het vele verhuizen heeft indruk gemaakt op de jonge regisseurs. Ik korte tijd bouwden zij een sterke band op met Fayaz en zijn vriendjes. Het idee dat zij vervolgens drie dagen van tevoren te horen krijgen dat ze als pionnen worden verplaatst naar een ander deel van het land raakt hen diep. “Ik vraag me soms af of dat expres gebeurt, zodat asielzoekers zich niet te veel hechten aan hun omgeving omdat ze de kans lopen teruggestuurd te worden naar het land dat ze ontvlucht zijn,” vertelt Vonhof. “Inmiddels is dit voor Fayaz en zijn moeder gelukkig niet langer het geval. Zij hebben na zes jaar eindelijk een verblijfsvergunning en een huis toegewezen gekregen.” Het lijkt er dus op dat in elk geval één van Fayaz’ dromen werkelijkheid is geworden.
Caroline Keman en Paula Vonhof zijn beiden afgestudeerd in AudioVisuele Media aan HKU. Hun documentaire 'Droomvergunning' is dit jaar onder meer vertoond op het Cinekid en Nederlands Film Festival.