De redacteuren van 2Doc.nl gidsen je door hét documentairefestijn van het jaar. Lees hier wat de must-sees zijn volgens onze redactie!
Filmtip: Welcome to Chechnya
Door redacteur Helmut Boeijen
'Welcome To Chechnya laat de grimmige dagelijkse realiteit van homoseksuelen in de Russische deelrepubliek Tsjetsjenië zien. Zij moeten volgens activisten van het Russische LGBT-netwerk voortdurend over hun schouder kijken. Ze kunnen worden opgepakt, gemarteld en gedwongen om anderen te verraden.
David Isteev en zijn onverzettelijke kompaan Olga Baranova stellen hun eigen leven in de waagschaal om hun lotgenoten te helpen. Vanuit een safe house, op een geheime plek in Moskou, proberen ze hen naar een nieuw leven te begeleiden, ‘somewhere’ in de wereld. Één klein foutje en alle betrokkenen verdwijnen echter voor onbepaalde tijd achter de tralies. Of erger. Een mens zou van minder paranoïde worden. Deze ontzettend urgente film van David France weet die permanente angst uitstekend invoelbaar te maken. Het is de angstaanjagende wereld waartoe Russische gays tegenwoordig zijn veroordeeld.'
Filmtip: Bitter love
Door redacteur Esther Aerts
'Wanneer krijg je de kans om te zien hoe de gewone Rus zijn vakantie besteedt? In Bitter Love reis je mee met een niet al te luxe cruise over de Wolga. Elk personage heeft zo zijn eigen redenen om even een pauze te nemen van het alledaagse leven.
In deze tijden van social distancing is het jaloersmakend om te zien hoe inspirerend een ontmoeting met een onbekende kan zijn. Daarbij zorgt de isolatie van het cruiseschip ervoor dat de reizigers, variërend van twintigers tot tachtigers, zich opvallend snel openstellen voor diepgaande gesprekken over het leven. De ontmoetingen gaan niet zelden gepaard met – hoe kan het ook anders - een fles wodka, en wijsheden van groten der aarde als Tsjechov & Tolstoj. Verwacht sprookjesachtige beelden van een mistige zonsopgang boven de Wolga, gecombineerd met gepassioneerde muziek van de huispianist aan boord. Maar ook: ochtendgymnastiek op het dek voor senioren, en felle discussies over het wel of niet afscheren van een baard. Bitter Love is een hartverwarmend portret van Russen die worstelen met liefdesverdriet, bindingsangst en plannen voor de toekomst.'
Filmtip: Acasa, My Home
Door redacteur Kitty Munnichs
'Acasa, My Home deed mij denken aan eindeloze jeugdvakanties. Tijden waarin de zon nooit lijkt te stoppen met schijnen. Elke dag is een avontuur wat je op je bloten voeten trotseert. Spelen met dieren, varen in een bootje, stoeien met je broertjes en zusjes en slapen in een tent.
Voor het Roemeense gezin dat wordt gevolgd in de documentaire Acasa, My Home is dit leven de realiteit. Een prachtige en fijne realiteit, zo lijkt het. Het gezin woont in een gesloten natuurgebied vlakbuiten Boekarest. Ze kunnen daar doen wat ze willen. Ze leven als één met de natuur, zijn zo chaotisch als ze zelf willen.
Totdat het natuurgebied open wordt gesteld voor bezoekers en de onvermijdelijke beslissing valt: het gezin kan daar niet meer blijven wonen. De vader, moeder en hun acht - of waren het er nou negen, of tien? - kinderen, zullen moeten her-integreren in de maatschappij waar ze voor zo lang, zo ver mogelijk bij uit de buurt wilden blijven.
De film deed denken aan The Wolfpack maar speelt zich dan wèl af in de natuur. En ook hier komen vragen over het vrijelijk kiezen van je levenswijze, en de gevolgen die deze keuzes hebben voor je kinderen, pijnlijk aan de orde.'
Filmtip: Bloody Nose, Empty Pockets
Door redacteur Helmut Boeijen
'Bloody Nose, Empty Pockets is de roerige weerslag van de allerlaatste avond in Roaring 20’s, een bruine kroeg in Las Vegas. De tent gaat sluiten. De broers Bill en Turner Ross observeren de gezelligheidsdieren, misfits en drankorgels die zich dagelijks/wekelijks verzamelen in deze Amerikaanse variant op café Vergane Glorie in Nergenshuizen, waar de vaste cheesy golden oldies, discohitjes en schuifelsongs soms worden onderbroken door barman Marc, die op zijn akoestische gitaar een meezinger speelt.
Als de nachtelijke uurtjes worden bereikt, gaan alle remmen los en leggen de drinkebroers en -zussen het masker af, waarmee ze overdag hun pijn en verdriet proberen te verbergen. Roaring 20’s wordt zo het toneel voor slap geouwehoer, dansjes, dronkemanspraat, ruzies en geflirt. Iedereen die wel eens nuchter is gebleven op een avond waarop anderen (veel) te diep in het glaasje keken weet wat je dan te zien krijgt. Maar zie je als kijker werkelijk wat je denkt te zien? En in hoeverre waren de filmmakers meer dan een ‘fly on the wall’?'
Filmtip: A Thousand Cuts
Door redacteur Kitty Munnichs
'Een vrolijke vrouw met een missie. En die missie is allesbehalve vrolijk…
Maria Resa is journalist en strijdt voor persvrijheid in haar thuisland: de Filipijnen. Geen prachtige eilanden, stranden en palmbomen in deze documentaire – hoewel dat ook het eerste was waar ik aan dacht bij de Filipijnen - wél een indringende les over de universele manier waarop populistische leiders de waarheid manipuleren.
In 2012 richtte Maria Resa het nieuwsplatform 'Rappler' op. Ze schrijft daar kritische stukken over de moorden op vaak arme drugsgebruikers. De dader van deze moorden? De overheid, onder leiding van president Rodrigo Duterte.
Dit alles klinkt misschien als een onwaarschijnlijk scenario voor een b-horrorfilm, maar het is simpelweg de werkelijke gang van zaken in het Oost-Aziatische land. President Duterte geeft de moorden ruiterlijk toe: ‘Drugsgebruikers moeten dood, die maken de samenleving onveilig. Net als kritische journalisten overigens, zij vormen een groot gevaar. En als ze worden vermoord is dat hun eigen schuld.'
In het spannende A Thousand Cuts zie je hoe Maria Resa alles op alles zet om de persvrijheid voor haar en haar collega’s te beschermen. Haar boodschap is duidelijk: snij je de journalistieke vrijheid kapot, dan bloedt de democratie dood. Een urgente en tegelijk ook pijnlijk herkenbare boodschap...'
Filmtip: Jungle
Door redacteur Abel Vos
'‘Moeilijk om een dochter te hebben, toch mama?’ ‘Het is moeilijk om jou als dochter te hebben’, zegt de moeder van Héloise, nadat ze net haar hoofd heeft kaalgeschoren.
In de energieke film Jungle volgen we Dünya, Lila, Héloise, Bonnie en Solveig. Ze zijn jong, luidruchtig en vrij. Ze wonen in het noordoosten van Parijs. Drie jaar lang volgt leeftijdsgenoot Louise Mootz ze. Het gaat over flirten, het nachtleven en, uiteraard, over seks.
We volgen de vrouwen overal. Bij feestjes, de ochtenden erna, onder de douche, bij ruzies, verdriet en woede-uitbarstingen. Bij gesprekken over dromen, over vriendjes, maar ook over soa’s. We volgen Bonnie, die ’s nachts meerijdt in het hokje van een Parijse metrobestuurder: ‘Als ik hier druk, wat gebeurt er dan?’
Jungle is een film over jong zijn. Over vrij zijn. En over de angst dat dat ooit is afgelopen. Gelukkig merken we daar in deze film nog niets van. Het is een coming-of-age, terwijl we de vrouwen in de film niet veel volwassener zien worden. Des te meer reden om uit te kijken naar een vervolg.'
Filmtip: We Are the Thousand
Door redacteur Loïs van Wijnen
'Al jaren droomt Fabio ervan zijn lievelingsband de Foo Fighters te zien spelen in zijn woonplaats Cesena. Dat die droom ooit werkelijkheid zal worden lijkt een grote illusie. Cesena is veel te klein om ooit zo’n grote band te ontvangen.
Op een dag krijgt Fabio een briljante inval: wat als ze met 1000 Italiaanse artiesten een videoboodschap sturen naar de enorme band? Eén waarin ze met z’n allen een cover doen van een van de Foo Fighter-hits. Dat moet hun aandacht toch trekken? Zijn vrienden zien vooral beren op de weg.
Maar de Italiaanse muziekwereld twijfelt geen seconde. Aanmeldingen stromen binnen. Bakkers en brandweermannen, zusters en kapiteins, studenten en huismannen, vaders en jonge kinderen, vanuit alle uithoeken van de Italiaanse laars rukken ze uit. Als kijker voel je dat de muzikanten op die ene dag een speciale verbintenis aangaan met elkaar, omdat ze weten dat ze iets unieks meemaken.
We Are The Thousand is een ongelofelijke feel good-film die gaat over verbondenheid en het geloof in het onmogelijke. Over dat je je dromen kunt verwezenlijken, ook als dat het laatste is wat je doet.'
Filmtip: The Mole Agent
Door redacteur Loïs van Wijnen
'Sergio leest een oproepje in de krant: “Bejaarde man gezocht, 80-90 jaar, discreet en goed met technologie.” Het oproepje wekt iets in hem op, een sprankje levensvreugde dat hem is ontgaan na de dood van zijn vrouw. Hij besluit te reageren.
Zijn nieuwe baas, keurig gekapt en strak in pak, drukt hem een smartphone en een spionagebril in de hand. Sergio moet undercover in een verzorgingstehuis. De dochter van een dementerende vrouw die daar woont, vermoedt namelijk dat haar moeder slecht wordt behandeld.
Zo aandoenlijk hulpeloos als Sergio is met de technologie in het kantoor van zijn nieuwe baas, zo eigengereid is hij in het verzorgingstehuis. Sergio ontpopt zich als een ware casanova, en de vrouwen zijn niet bij hem weg te slaan. Binnen de kortste keren heeft hij met allerlei bewoners een warme band opgebouwd, maar hij lijkt daarbij uit het oog te verliezen waarom hij er in de eerste plaats gekomen is.
The Mole Agent is haast een speelfilm, die je in eerste instantie wil zien vanwege de wonderbaarlijke bejaarde detective, maar die je achterlaat met een gevoel van medelijden voor de ouderen, die hun laatste jaren mensonwaardig eenzaam slijten.'
Filmtip: The Truffle Hunters
Door redacteur Esther Aerts
'In het fantastisch gefilmde The Truffle Hunters zie je hoe hoogbejaarde Italiaanse mannen samen met hun trouwe hond op zoek gaan naar het duurste ingrediënt ter wereld: de witte truffel. De baasjes praten met hun honden, gaan zelfs met hun viervoeters in bad en sneaken samen het huis uit omdat vrouwlief verbiedt ze midden in de nacht alleen het bos in te laten gaan. Het is een raadsel hoe regisseurs Michael Dweck & Gregory Kershaw het voor elkaar hebben gekregen om bij deze authentieke scènes aanwezig te zijn.
Het leven van deze veelal tachtigplussers staat in schril contrast met de concurrerende wereld waarin de truffels worden genuttigd. Zo is er de gladde handelaar die de geheime truffelplekken van de mannen probeert te ontfutselen, en lukt het de concurrent stiekem de honden te vergiftigen? Ondanks deze donkere randjes is The Truffle Hunters een aanstekelijke ode aan de truffel, met heerlijke personages en betoverend camerawerk.'
Filmtip: Bulletproof
Door redacteur Anne van Blijderveen
'Vanaf minuut 1 van de documentaire Bulletproof bekruipt je een unheimisch gevoel. Vanuit vaste kaders observeert regisseur Todd Chandler lockdown drills op een Amerikaanse high school ter voorbereiding op school shootings. Deze statische kaders geven je het gevoel dat ook jij als kijker niet kan ontsnappen.
Chandler leidt je vanuit de schoolgangen naar de beveiligers van de school die twee semiautomatische geweren ter waarde van 20K per stuk in een kluis hebben liggen, daar bovenop hangen nog overal camera’s en kunnen alle deuren van de school met een druk op de knop gesloten worden. Hoeveel zin heeft dat alleen als, zoals een van de beveiligers zegt, de dreiging van binnenuit komt? Dan word je meegenomen naar beurzen waar kogelwerende schooltafeltjes en white boards worden verkocht en langzaamaan begint het je te dagen: bescherming tegen school shootings is gewoon business. In plaats van het probleem bij de wortel aan te pakken, popt er een business voor schijnveiligheid uit de grond. Een leerling reageert: ‘deze constante lockdown drills zijn bijna net zo traumatiserend voor mij als een echte shooting’.'
Filmtip: ‘Til Kingdom Come
Door redacteur Anne van Blijderveen
'Als iets wegkijkt als een kruising tussen Brimstone en The Devil All the Time is het de documentaire ‘Til Kingdom Come. Regisseur Maya Zinshtein duikt in een partnerschap dat er op het eerste gezicht uit ziet als een religieus gedreven non-profitorganisatie tussen Israëlieten en Israël-liefhebbende, Amerikaanse evangelicals. De organisatie heet International Fellowship of Christians and Jewish, geleid door Yael Eckstein. Een vrouw die geboren lijkt om te propaganderen.
De documentaire neemt al snel een duistere wending. Hoewel de organisatie veel hulpbehoevende Israëliërs helpt, bestaat het aan de Israëlische kant uit fanatieke settlers en geloven de evangelicals dat God pas terug op de aarde kan komen als Israël heel hun “oorspronkelijke” land terug heeft. Hierdoor ontstaat er een opportunistische relatie waarin beide kanten zich inzetten voor het leegvegen van Gaza en de Westelijke Jordaanoever. Daar komt bij dat onder Trump veel evangelische politici aan de macht kwamen en zich op basis van de Bijbel inzetten om deze profetie uit te laten komen, de omstreden keus om de Amerikaanse ambassade naar Jeruzalem te verplaatsen komt ook uit deze koker. Als kijker bekruipt je het gevoel dat deze twee groepen uit zijn op een “heilige oorlog” in het Midden-Oosten.'
Filmtip: Hey! Teachers!
Door redacteur Abel Vos
'Informele taalspelletjes, discussiëren over een verbod op telefoons in de les en rollenspelen over vrijheid van meningsuiting: niet bepaald het clichébeeld van een Russische middelbare school.
Twee jonge docenten uit Moskou vertrekken in ‘Hey, Teachers!’ naar een Russisch provinciestadje, om vol enthousiasme te doceren in Aardrijkskunde en Russische taal en literatuur. Maar het is lastig om enthousiast te blijven in je werk, als je constant wordt tegengewerkt door het lokale conservatie schoolbestuur met de opvatting: niet vragen om meningen, maar uitleggen hoe het zit. Zonder discussie.
De nieuwe docenten wordt het steeds moelijker gemaakt om hun vrije, idealistische lessen te geven. Het schoolbestuur grijpt in bij een debat over de Russische revolutie in 1917. ‘Het gaat niet eens over het huidige Rusland’, probeert docent Katya de schoolleiding nog te overtuigen. ‘Ook dan kunnen de leerlingen iets vervelends zeggen over ons land. Hebben jullie niets beters te doen? Je doceert de verkeerde dingen, dit is de westerse agenda.’
Toch is het een verademing om een eerlijk beeld van Rusland te zien, waar pubers gewoon puberen en twee innemende docenten het beste voorhebben met hun leerlingen. Kinderen die kattenkwaad uithalen in de les en uitgesproken meningen hebben over hun land en leider. Regisseur Yulia Vishnevets toont daarmee een Rusland wat ik veel vaker hoop te zien.'