Internationale Dag tegen Kinderarbeid

De slavernij junior

VPRO

De Slavernij Junior behandelt de slavernij in het verleden, de kinderarbeid in de 19e eeuw en de kindslavernij in onze tijd. Kinderen staan centraal in dit drieluik van wrede onderdrukking en onvrijheid. Vandaag de dag leven over de hele wereld ongeveer 29 miljoen mensen in slavernij. Voor het grootste deel gaat het om vrouwen en kinderen. Miljoenen kinderen worden gedwongen te werken en de meesten moeten dat doen onder levensgevaarlijke omstandigheden.

Aflevering 1: Slaven

Vierhonderd jaar geleden begon voor Nederland de Gouden Eeuw. Nederland handelde naast nootmuskaat en kruidnagel ook in slaven. De vraag naar slaven was enorm groot. Met volgeladen schepen vertrok de Nederlandse West Indische Compagnie vanuit Amsterdam naar de West-Afrikaanse kust. Daar kregen ze in ruil voor de goederen aan boord slaven aangeleverd.

Aflevering 2: Suiker

Rond 1775 werkten er zo'n 60.000 Afrikaanse slaven op Surinaamse suikerplantages. Niemand in Nederland bekommerde zich om hun lot.

Aflevering 3: Touw

Nederland schafte niet alleen slavernij bijna als laatste af, ook met kinderarbeid was zij een van de laatste in Europa. Rond 1863 werd er nog volop gewerkt door kinderen. Kinderen maakten lange dagen, want hoe meer er geproduceerd werd, hoe meer verdiend. In 1871 kwam Samuel van Houten met een wetsvoorstel ter bestrijding van kinderarbeid: het Kinderwetje van Houten. Door de invoering van het 'Kinderwetje' mogen kinderen tegenwoordig niet meer werken.

Aflevering 4: Steen

Hoewel het Kinderwetje van Houten in 1874 was ingevoerd, werkten kinderen hierna nog steeds. Het Kinderwetje had in de praktijk zwakke kanten. Er was nauwelijks controle en op sommige terreinen, zoals in de landbouw, werd kinderarbeid nog wel toegestaan. Ook, ondanks verzet van ouders en van de rijke burgerij, werd in 1901 de leerplicht ingevoerd. Vanaf dat moment gingen de meeste kinderen naar school en dit werd ook gecontroleerd.

Aflevering 5: Afval

In de hoofdstad van Bangladesh zoeken kinderen op de vuilnisbelt naar recyclemateriaal. De kinderen weten razendsnel glas, metaal en ander materiaal wat niets waard lijkt te zijn te verzamelen en dit aan een tussenhandelaar te verkopen. Alles wordt gerecycled. Afval wordt in Dhaka zomaar langs de kant van de weg gegooid. Veel gevaarlijke stoffen komen in de grond en het water terecht, zoals zware metalen en allerlei gifstoffen. Hoewel de rivier zwart is van de gifstoffen wordt er van gedronken en worden er baby's in gewassen.

Aflevering 6: Kinderen

Ieder jaar worden zo'n 15.000 Beninese kinderen weggehaald bij hun ouders en verkocht. Hiervan is 86 procent meisjes. Ze worden te werk gesteld in de huishouding. Geld krijgen ze er niet voor, maar wel klappen. De Brigade de Protection des Mineurs spoort kinderhandelaren op en redt kinderen van gevangenschap. In Nederland wordt een flashmob georganiseerd door kinderen om aandacht te vragen voor kinderarbeid en slavernij.