Hoewel de mens de macht heeft om te knoeien met de natuur, blijkt de natuur keer op keer complexer en onvoorspelbaarder dan gedacht. Dat blijkt onder meer uit het oeverloze gevecht tegen de Amerikaanse rivierkreeft, een invasieve exoot van zo’n 15 centimeter, ooit door de mens geïntroduceerd in de Nederlandse natuur, en nu een permanente bedreiging voor onze sloten en dijken. Met opgeheven scharen koloniseren deze beesten de wateren en verdrijven ‘inheemse’ soorten. Doordat exoten zich ongehinderd voortplanten neemt de biodiversiteit wereldwijd af, vertelt natuurschilder Jeroen. Biologen spreken van het “Mc Donalds effect”. Jeroen: ‘Straks kan je aan de dieren niet meer zien of je in Alaska bent of in Noorwegen of Japan’.
Uit pure wanhoop schreven de waterschappen een wedstrijd uit op zoek naar originele manieren om de kreeft te verdrijven, maar het is de vraag of de natuur nog valt te temmen. Tegelijk kan het wonderlijk lopen met gebieden die door toedoen van de mens uit evenwicht zijn geraakt. Neem de Wieden, een bijzonder natuurgebied met meren en rietlanden, sloten en moerasbossen. De otter leeft er en er nestelen talloze vogels. Maar deze natuur was er nooit geweest als de mens het gebied eeuwen geleden niet kapot had gegraven voor de turf. En precies dit gebied wordt nu opnieuw bedreigd door graafwerkzaamheden; dit keer door de Amerikaanse rivierkreeft. Valt het gebied nog te redden?