Na de Russische inval in Oekraïne kwam de in Nederland wonende Russische Celliste Maya Fridman op het idee om benefietconcerten te organiseren voor Oekraïne. Regisseur David van Tijn volgt haar missie in ‘United We Stand' (EO). Hoe gaat het nu met haar?

Hoe kwam je op het idee om de concerten te organiseren?
‘Dat kwam vooral doordat ik me zo machteloos voelde. Ik kon na de inval aan niets anders denken. Al vrij snel stelde ik een team samen en organiseerden we het eerste benefietconcert in Het Concertgebouw in Amsterdam. Bij de concerten gaat het mij niet enkel over geld inzamelen voor Oekraïne, maar ook over het samenbrengen van mensen en ze niet laten vergeten dat de oorlog voortduurt. We vechten samen om iets te doen voor Oekraïne, ieder op een eigen manier. Ik was vooral opgelucht dat elk concert zoveel inspiratie en rust bracht, al was het maar voor een heel kort moment. Ik leefde een beetje voor die momenten. Simpelweg het gevoel van verbondenheid met mensen.’

Welk verschil kan muziek voor jou maken in tijden van oorlog?
‘Ik denk dat muziek mensen op een veel dieper niveau kan raken dan woorden dat kunnen. Daarnaast gaat het eigenlijk niet om de muziek, maar over het delen van een emotie zodat anderen dat ook voelen. Het maken van muziek is een gezamenlijke actie met publiek, die mensen kan motiveren om ook iets bij te dragen. Na de concerten krijgen we altijd bijzondere reacties van bezoekers. Hoe het ze emotioneerde of hoe ze denken over de oorlog. Bezoekers van concerten lijken erna ook meer verantwoordelijk te voelen om iets te doen voor Oekraïne.’

Hoe gaat het nu met je?
‘In oktober heb ik mijn stichting TRIDA opgericht. Dit staat voor Truth, Reason, Integrity, Dialogue, Art. De missie is om andere muzikanten te helpen met het organiseren van dit soort evenementen. De stichting blijft ook na de oorlog bestaan, maar nu richten we al onze aandacht op de situatie in Oekraïne.’

‘We blijven met de concerten doorgaan. De oorlog blijft aanwezig, we raken er inmiddels aan gewend. Juist nu zijn dit soort evenementen belangrijk. Zolang de oorlog voortduurt, moeten concerten blijven plaatsvinden.’

Regisseur David van Tijn vertelde dat je naast lof ook haat krijgt, zowel van Russische als Oekraïense kant. Hoe ga je daarmee om?
‘Het is moeilijk om ermee om te gaan, maar ik begrijp het ook. De mensen in Oekraïne moeten elke dag honderden aanvallen doorstaan. Ze verloren hun geliefden en leven in een constante staat van shock. Ik snap daarom hoe moeilijk het kan zijn om iets te zien wat te maken heeft met Rusland. Het raakt me als mens, maar het is wat het is.’

Wat hoop je kijkers van de documentaire United we Stand meenemen uit de film?
‘We zijn met z’n allen een verantwoordelijkheid om iets te doen voor deze wereld. Ik doe gewoon wat ik denk dat ik zou moeten doen. Ik kan niets anders. En het is gewoon een zegen om deze muziek met andere mensen te kunnen delen.’

Op 6 maart 2022 organiseert het Concertgebouw samen met de Oekraïense pianist Anna Fedorova en de Russische cellist Maya Fridman een benefietconcert voor de slachtoffers van de oorlog in Oekraïne. Zij aan zij met muzikale vrienden zoals slagwerker Konstantyn Napolov, violist Liza Ferschtman en altviolist Dana Zemtsov treden zij op in de Grote Zaal.