‘Blijf van ons verleden af!’ fulmineerden de ouders van het Britse meisje Maddie McCann, dat in 2007 op driejarige leeftijd spoorloos verdween tijdens een vakantie in Portugal, onlangs tegen de makers van de Netflix-documentaireserie The Disappearance Of Madeleine McCann. Volgens Kate en Gerry, die weigerden om te participeren, levert de reeks geen enkele bijdrage aan het nog altijd lopende politieonderzoek. En, voeg ik daaraan toe als documentaireliefhebber, ook niet al te veel aan de bekende feiten rond deze zaak en het inmiddels behoorlijk omvangrijke assortiment true crime-producties. De serie is een gemiste kans om een nieuwe draai te geven aan een veelbesproken verleden.
Zelfs als je al ruim een halve eeuw in je graf ligt – of destijds iemand onder de zoden hebt laten verdwijnen – ben je niet veilig voor documentairemakers. In het fascinerende Cold Case Hammarskjöld buigt Mads Brügger zich over de moord (?) op de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Dag Hammarskjöld. Met onnavolgbare humor en zeer goed navolgbaar speurwerk belandt de Deense filmmaker in bijzonder troebel water.
Halverwege doet hij een heel opmerkelijke bekentenis. ‘Om eerlijk te zijn ben ik nooit echt geïnteresseerd geweest in de nalatenschap van Dag Hammarskjöld.’ Voor Brügger was diens mysterieuze dood vooral een vrijbrief om dingen te gaan doen die hij leuk vindt: ‘Belgische huurlingen opsporen, verhalen vertellen over volledig in wit geklede slechteriken, een schoppenaaskaart die wordt gevonden op plaatsen delict, geruchten over geheime Afrikaanse organisaties…’ In de ruïnes van het verleden, zo zegt een aloude levenswijsheid, liggen de parels voor de toekomst. Brügger heeft die met verve opgeraapt: topfilm, vanaf donderdag 4 april te bekijken in de bioscoop.