In het weekend van 22 en 23 februari 1941 werden zo’n 400 mannen met bruut geweld opgepakt in de Amsterdamse Jodenbuurt.

Van deze razzia’s hebben veel mensen wel eens gehoord: ze vormden de aanleiding voor de Februaristaking, een groot en moedig protest tegen de vervolging van de joodse bevolking door de Duitse bezetters. Historica Wally de Lang vroeg zich af wie die mannen waren die toen zijn opgepakt en waarvan slechts een handvol de nazi-terreur overleefde. Dankzij haar intensieve speurtocht heeft zij de levens van deze mannen en hun familie kunnen reconstrueren, maar ook ontdekt wat een gruwelijk einde hen wachtte.

In de monumentale hal van Stadsarchief Amsterdam was vorig jaar een begeleidende tentoonstelling ingericht, maar die was lange tijd niet toegankelijk voor publiek in verband met de coronamaatregelen.

Brief uit Mauthausen van Nathan de Rooij, met stuk eruit geknipt door de censuur

Ondertussen meldden zich talloze nabestaanden met nieuwe foto’s, documenten en brieven en verhalen. In de paar weken dat de tentoonstelling in vorig jaar voor kleine groepen bezoekers toegankelijk was, hebben Wally de Lang en programmamaakster Sandra Rottenberg de kinderen, kleinkinderen, neven en nichten van de opgepakte mannen in Stadsarchief Amsterdam ontvangen om hun persoonlijke verhalen op te nemen. In deze audiodocumentaire zijn een aantal van die geschiedenissen opgenomen, aangevuld met uniek bronnenmateriaal.

De tentoonstelling De razzia’s van 22 en 23 februari 1941, het lot van 389 Joodse mannen is opnieuw te zien van 18 februari tot en met 8 mei 2022 in in Stadsarchief Amsterdam.

Samenstelling: Sandra Rottenberg
Research: Wally de Lang
Eindredactie: Anton de Goede
Techniek: Berry Kamer

De brieffragmenten werden gelezen door: Wolfgang Schreiber, Thieme Hennis en Jip Nelissen.

Met dank aan de nabestaanden en alle anderen die een bijdrage leverden en aan Stefanie van Odenhove en collega’s van Stadsarchief Amsterdam.
Mede mogelijk gemaakt door het Steunfonds Freelance Journalisten.