Ga er maar aanstaan: wildvreemden filmen, zonder wat te zeggen, zonder tekst en uitleg. Voor Project X legde Guido Hendrikx zichzelf deze beperking op en overtrad zo het documentairegebod van regisseur Niek Koppen ‘Als je iets van mensen wilt krijgen, dien je ook wat te geven.’
Door Julia Kramer
“Ik hou van documentaires die to the point zijn en geen nodeloze scenes bevatten”, vertelt Guido Hendrikx (1987), “en de aflevering van Niek Koppen uit De 10 Geboden-serie bevatte weinig ruis.” Daarom koos de pas afgestudeerde filmmaker voor Project X Koppens documentaire ‘Eert uw vader en uw moeder’ (IKON, 2000), naar het gelijknamige vijfde gebod. Hierin volgt Koppen de 22-jarige Roland, die opgroeide in een pleeggezin. Twaalf jaar eerder maakte Koppen ook een documentaire over Roland. Hendrikx: “Ik vind zijn directheid in de omgang met deze hoofdpersoon interessant.”
Vertrouwen als sleutel
De omgang met de hoofdpersoon is cruciaal voor Niek Koppen, zo bleek toen Hendrikx bij Koppen te rade ging voor zijn documentairegebod. De regisseur gaf hem mee dat hij iets moet geven, wil hij iets van anderen krijgen. Met andere woorden: wil je het vertrouwen winnen van je hoofdpersoon, dan moet je jezelf ook openstellen. Dit kwam voor Hendrikx niet als een verrassing. “Als maker van de klassieke stempel steekt Koppen veel energie in research om zo een vertrouwensband op te bouwen.”
Geïnspireerd door Koppens gebod besloot Hendrixs voor zijn Project X-film precies het tegenovergestelde te doen: hij filmde wildvreemden, zonder tekst en uitleg. “Zo probeerde ik te achterhalen wat er gebeurt als je je juist totaal niet openstelt voor je hoofdpersonen”, legt hij uit. “Dit heb ik in het extreme getrokken, door niet te praten of non-verbaal te communiceren.”
Geïnspireerd door Koppens gebod besloot Hendrixs voor zijn Project X-film precies het tegenovergestelde te doen: hij filmde wildvreemden, zonder tekst en uitleg. “Zo probeerde ik te achterhalen wat er gebeurt als je je juist totaal niet openstelt voor je hoofdpersonen”, legt hij uit. “Dit heb ik in het extreme getrokken, door niet te praten of non-verbaal te communiceren.”
Stalken met een camera
Hendrikx struinde stad en land af en volgde met zijn camera toevallige voorbijgangers. “Het voelde niet goed om deze antidocumentaire te maken en ik voelde me ook totaal geen filmmaker”, zegt Hendrikx. Daarbij kwam ook nog dat hij zich simpelweg een stalker waande. “Ik realiseerde me dat ik mensen op deze manier geen ontsnappingsmogelijkheid gaf. Daarom ben ik gaan aanbellen bij huizen. Dan kunnen mensen gewoon de deur dicht doen als ze er geen zin in hebben.”
Na vele boze blikken en dichtvallende deuren had Hendrikx dan toch beet. “Eenmaal binnen bij Jan was het een bizarre situatie. Ik vond het vooral interessant om te merken dat hij in een soort gedachtestroom kwam en maar tegen me bleef praten.” Om ook echt zijn mond te houden en de bewoner te laten zwemmen, vond Hendrikx moeilijk. “Maar ik realiseerde me dat de spanning weg zou zijn op het moment dat ik de code zou breken. Het hele experiment leunde op deze code.”
Deze manier van documentaire maken wordt zeker niet zijn nieuwe werkwijze, lacht Hendrikx. “Het was een leuk experiment, maar het wordt pas interessant als ik de hoofdpersoon een jaar lang zo had gefilmd.”
Deze manier van documentaire maken wordt zeker niet zijn nieuwe werkwijze, lacht Hendrikx. “Het was een leuk experiment, maar het wordt pas interessant als ik de hoofdpersoon een jaar lang zo had gefilmd.”
Guido studeerde afgelopen zomer af aan de Filmacademie. Eerder studeerde hij Liberal Arts & Sciences aan de Universiteit Utrecht. Hij debuteerde op IDFA 2010 met zijn film Day is Done*. Tijdens zijn periode op de Filmacademie maakte hij o.a. 'Escort' (, Fernweh scenario...) en 'Onder Ons'.
