Makers van Morgen

Galore

VPRO

Wat blijft er over van dragsensatie Lady Galore als een maagverkleining ondergaan moet worden om gezond te blijven?

Lady Galore is een van Nederlands bekendste dragqueens; ze werd bekend als volle queen. Toch wil Sander, de man achter Galore, nu een maagverkleining nemen omdat zijn gewicht hem gezondheidsproblemen oplevert. Wat zal dat doen met de populariteit van zijn dragpersona Lady Galore?

Regie: Lazlo Tonk en Dylan Tonk

‘Ik ben nu erg blij met hoe ik eruitzie’

In gesprek met Sander den Baas; Lady Galore

Tekst: Martha Bulten

Hoe gaat het nu met Sander den Baas, oftewel Lady Galore? De in 1984 geboren Amsterdammer wordt beschouwd als de moeder van drag in Nederland. In Galore, geregisseerd door de tweeling Lazlo en Dylan Tonk, wordt hij gevolgd in de periode dat hij een maagverkleining ondergaat. Wat voor gevolgen heeft dat voor zijn werk als entertainer? 2Doc spreekt hem over zijn herinneringen van het filmproces en hoe hij omgaat met de coronacrisis. 

Hoe is het met je?
‘Het gaat goed! Ik ben lichamelijk en geestelijk gezond. Het was wel een lastige periode, maar over het algemeen gaat het heel goed. Ik kijk er nu naar uit dat alles weer open mag, want vóór corona vloog ik de hele wereld over. Ik zou vorig jaar naar India, Amerika, Wales en Roemenië gaan en dat werd allemaal in één klap gecanceld. Dus dat was wel lastig, maar gelukkig heb ik een leuke vriendengroep en die hebben mij ook ondersteund.’

Hoe lang is het nu geleden dat je de maagverkleining hebt gehad?
‘Dat is alweer drie jaar geleden. We hebben ongeveer een jaar gefilmd en daarna heb ik een jaar getoerd. Ik ben wel ietsjes aangekomen, maar dat hoort ook; je komt altijd weer tien procent aan. Aan het eind van de film zie je dat ik best dun ben. Ik moest toen heel erg wennen aan mijn lijf. Na de film ben ik nog dunner geworden. Toen zeiden de artsen dat ik doorsloeg, terwijl het gewoon vanzelf ging. Ik woog op een gegeven moment zelfs 69 kilo en ik ben 1,85 meter, dus dat was heel dun. Maar daarna kwamen er weer kilo’s bij. Ik ben nu erg blij met hoe ik eruitzie.’

Hoe vond je het om soms best intiem gefilmd te worden? 
‘Dat vond ik niet leuk, maar ik heb er alles aan gedaan om mijn kwetsbaarheid ook niet te laten zien. Op momenten dat ik dacht dat ze me niet zagen, omdat ik in een hoekje stond of aan de andere kant van de tafel, wisten ze me soms toch vast te leggen, in een spiegelshot bijvoorbeeld. Toen ik de film voor het eerst terugzag, vond ik dat niet tof. Aan de andere kant willen mensen wel zien waar het over gaat. Nu vind ik het wel prima.’

Hoe voelde het eerste optreden na de operatie?
‘Die eerste keer dat ik ging optreden met een blote buik was heel gek. De dragcommunity zag mij ook weer sinds een lange tijd en iedereen had zoiets van: wat is hier gebeurd? Als ik er nu op terugkijk, had ik iets anders aangetrokken. Maar het was, denk ik, ook de ervaring van een crop top aan hebben.’

Is het performen in coronatijd nog doorgegaan?
‘Dat heb ik niet echt kunnen doen. Normaal deed ik vier klussen in een week, maar nu ben ik blij met acht klussen in het jaar. Ik heb wel wat online pubquizen gepresenteerd; dat was rond de tijd van Pride en Kerst. Ik heb ook een hoop fotoshoots kunnen doen. Dat was leuk, maar voor mij is de interactie met de mensen toch het állerleukste van drag, en dat aspect van het werk mis ik erg.’

Heb je nu nog een specifiek project lopen?
‘De afgelopen twee jaar ben ik bezig geweest met het boek: ‘Glitter maakt alles beter’. Op 15 juni komt het uit, maar je kan het al reserveren. Het is een biografie over mijn leven als dragqueen en het biedt een inkijkje in de Nederlandse dragscene. Maar het is ook uitleg over bijvoorbeeld de betekenis van lhbtiq+ en de gay vlag. Dus, het is alles op het gebied van seksualiteit en een guidelijn voor beginnende dragqueens.’

'Op momenten dat ik dacht dat ze me niet zagen, omdat ik in een hoekje stond of aan de andere kant van de tafel, wisten ze me soms toch vast te leggen'

‘Op het eerste gezicht maken we positieve films, toch zit er altijd een donkere laag achter’

In gesprek met regisseurs Lazlo & Dylan Tonk

Tekst: Abel Vos

De documentaire Galore gaat over méér dan alleen een drag queen. Het gaat over acceptatie, gezondheid, coming-out en onzekerheid. Tweelingbroers Lazlo en Dylan Tonk stopten al deze thema’s in een openhartige documentaire. Hoe kregen ze dat voor elkaar? 2Doc sprak met de regisseurs.

Hoe begonnen jullie aan deze film?
Dylan: ‘Ik maakte zo’n vijf jaar geleden een lipdub video voor de bruiloft van een stel vrienden. Daar raakte ik aan de praat met Sander, de man achter Lady Galore. Dat was het begin van twee lipdubs die we daarna met een hele groep dragqueens gemaakt hebben.’

Lazlo: ‘Sander vertelde ons toen over zijn dilemma om te willen afvallen. Voor zijn gezondheid was dat noodzakelijk, maar hij was bang voor de consequenties voor Lady Galore. Zij stond juist bekend om haar volle rondingen. Toch was hij gestart met de voorbereidingen voor een maagverkleining, omdat dat zijn laatste optie was om van zijn obesitas af te komen. Dit verhaal raakte ons, dus besloten we hem gelijk te volgen.’ 

Waarom moeten mensen deze film zien?
Dylan: ‘Toen ik Lady Galore ontmoette, wist ik niets van de Nederlandse drag scene. Ik had ook niet het idee dat het hier zo leefde onder de jonge generatie. Via deze film heb ik die wereld leren kennen. Ik denk dat veel mensen zich op een bepaalde manier herkennen in Lady Galore. Of je nu gay, hetero, dik of dun bent. Ik was ontroerd door een reactie op de film van een ouder echtpaar: ‘We hebben een wereld ontdekt waar we niets van wisten.’ Dat is het grootste compliment dat ik kon krijgen.’

Lazlo: ‘Deze film schetst voor mij een wereld waarin ik zou willen leven en waar saamhorigheid de bindende kracht is. We hadden een vertoning van deze film in Shanghai. Het publiek was verbaasd dat het zo’n positief en hoopvol einde had: er zijn veel films en docu’s over de LHBTIQ+ gemeenschap die niet goed aflopen. Met deze film willen we een ander geluid laten horen.’

Hoe kijken jullie terug op het filmproces?
Lazlo: ‘Het was bijzonder om Sanders leven van dichtbij mee te maken. We waren een jaar lang bij elke belangrijke gebeurtenis in zijn leven aanwezig. Hoewel we wisten dat het iéts zou opleveren, kon het nog alle kanten opgaan. Er was veel onzeker: gaat de operatie door? Welk effect gaat het hebben? We probeerden het verloop van de film toch te ‘voorspellen’ door verschillende scenario’s uit te denken.’

Tekst gaat verder onder afbeelding

'Ik denk dat veel mensen zich op een bepaalde manier herkennen in Lady Galore. Of je nu gay, hetero, dik of dun bent'

Wat vonden jullie lastig?
Dylan: ‘We hebben de film helemaal zelf gefinancierd, zonder fondsen of subsidies. Dat was een grote uitdaging, we hebben dubbel zo hard gewerkt om het voor elkaar te krijgen. Maar voor deze film hadden we dat graag over. Daar zie ik een parallel met het leven van Sander: door zijn passie voor drag had hij zijn eigen leven een beetje verwaarloosd. Bij ons kreeg de film ook altijd voorrang. Toen het filmproces was afgelopen kwam pas de realisatie dat we veel hadden meegemaakt.’

Lazlo: ‘Ook begon de zoektocht naar een platform voor deze film pas laat. We hebben op veel internationale filmfestivals gestaan. Daar werd ons vaak gevraagd met welke omroep of distributeur wij werkten, maar die waren er niet. De interesse bij omroepen achteraf viel tegen. ‘Een mooie film, maar er is helaas toch geen plek,’ hoorden we vaak. Toch wil ik er niet zuur over zijn: het is onze eerste lange documentaire. We leren alles door het mee te maken en zijn het gaandeweg aan het uitvinden.’

Dylan vult aan: ‘We hebben de film volledig op eigen houtje gemaakt. Het is tof om alles zelf te doen, maar samen met anderen kan je meer bereiken. Daar gaan we de volgende keer beter over nadenken.’

Er zitten veel verhaallijnen in deze film. Hoe kregen jullie het tot een rond verhaal?
Dylan: ‘Sander is een complex persoon, en dat bedoel ik niet negatief. Daardoor wisten we dat veel verschillende onderwerpen belangrijk waren. We hebben beiden filmwetenschap gestudeerd en zijn afgestudeerd in dramaturgie. Alles wat we daar hebben geleerd, moesten we hier inzetten. Wat ook hielp om het samen te brengen, was dat we ons in veel onderwerpen herkenden. Zo hebben we zelf ook met overgewicht geworsteld en zijn we beiden homo. We genoten erg van het montageproces: daar zag je dat de verschillende thema’s goed samenkwamen.’

Wat kenmerkt een film van Lazlo & Dylan?
Lazlo: ‘Op het eerste gezicht maken we positieve films, toch zit er altijd een donkere laag onder. Alles heeft dualiteit. Dat herkennen we als tweeling: alles is licht èn donker, positief èn negatief. Daar willen we nog veel in ontdekken.’

Waar zijn jullie nu mee bezig?
Lazlo: ‘We werken nu aan iets totaal anders: een korte horrorfilm. Toch is ook dat echt iets voor ons, horror is van kinds af aan al één van onze favoriete genres. Het wordt een persoonlijk verhaal, met queer elementen. Als je aan queer horror denkt, denk je al snel aan een campy film. Dat frame willen we met deze film doorbreken. We hopen het scenario te ontwikkelen met Imagine Talents, dat de Nederlandse genrefilm opnieuw op de kaart wil zetten.’

'Alles heeft dualiteit. Dat herkennen we als tweeling: alles is licht èn donker, positief èn negatief'