2Doc Makers van Morgen

Het jonge sprookje

VPRO

Zoran (22) en zijn vrienden leven in een mix van verlangen, angst, euforie en dagelijkse dingen. Van een afstand lijkt hun bestaan net een sprookje, maar de realiteit van het eindige, het continue moeten en de angst om te laat te zijn, is nooit ver weg. 'Het Jonge Sprookje' is een documentaire over de magie van jong zijn.

Interview met regisseur Cassandra Offenberg

Tekst: Wieneke van Koppen

2Doc.nl sprak met jonge maker Cassandra Offenberg (26) over het maakproces van haar documentaire, haar ideeën over jong zijn en over haar toekomstplannen.

De druk van verstrijkende tijd
'In mijn films zit altijd iets met tijd en het gegeven dat die tijd voorbij gaat. Ik denk daar veel over na’’ vertelt Cassandra. In eerste instantie wilde ze een film maken met meerdere karakters van verschillende leeftijden die in verschillende landen wonen,. ‘’Dat was natuurlijk te groot voor een afstudeerdocumentaire.’’ Ze besloot de film toe te spitsen op één leeftijdsgroep, die van zichzelf. ‘’Toen ik de film vorig jaar in mijn afstudeerjaar maakte, zaten mijn studiegenoten en ik in een intensieve periode, waarin je vooral hard werkt en niet stil staat bij de bijzondere leeftijd die je hebt en het genieten daarvan. Toch hoor je veel ouderen zeggen dat dit de leeftijd is waarop je echt moet genieten. We voelen continu de druk om enerzijds te genieten en anderzijds aan je carrière te denken.'

Het verlangen naar jong zijn
'Zelf hemelde ik vaak de levens van mensen uit mijn omgeving op. Zo zag ik geregeld mensen die meer leken uit te gaan, meer toffe uitdagingen aan gingen en meer genoten van het leven. Ik denk dat het gevoel van jong zijn vooral in een soort verlangen zit. Ouderen worden hier nostalgisch van en jongeren willen aan dit verlangen tegemoet komen, maar kunnen er vaak niet bij. Met mijn film wilde ik dat ongrijpbare gevoel van jong zijn laten voelen. Vandaar de titel Het Jonge Sprookje.'

Tekst gaat verder onder afbeelding

Documentaire versus fictie
Cassandra Offenberg schreef toen ze de film ging maken eerst een beeldend script waarin verschillende thema's van jong zijn aan bod kwamen. Na het schrijven van dit script, ging ze op zoek naar een hoofdpersoon. Hiervoor had ze Zoran op het oog. 'Hij is het broertje van een vriendin van mij. Ik kende hem nog niet heel goed, maar hij en zijn vrienden hebben die typische, ongrijpbare uitstraling waar ik naar op zoek was.' Voor haar documentaire legde ze zijn jonge leven vast, zijn overdenkingen, zijn extatische momenten en zijn angsten voor de toekomst. 'De meeste scenes zijn vooraf uitgeschreven, maar alles wat de jongeren uit de film zeggen en voelen, is documentair. Ik gaf ze enkel een plaats en een opdracht mee. Zo besloot ik dat de jongens naar de McDonald’s zouden gaan (wat ze normaal overigens ook doen), maar dat Zoran vervolgens met zijn vader belde over Moederdag, was spontaan. Dat soort scenes kun je niet van tevoren inplannen.'

Vragen in Frankrijk
Zoran en zijn vrienden staan model voor het verhaal dat Offenberg met haar documentaire wil vertellen. 'Ik hoop dat de kijker hierdoor gaat nadenken over zijn eigen jong zijn.' Ze heeft de voice-over met de verhalen van de jongeren vormgegeven aan de hand van twee interviewtechnieken. 'Zoran interviewde ik in een traditionele interviewsetting. Aan de hand van vele vragen liepen we alle verschillende thema's van jong zijn langs die in de film komen. Voor het interview met zijn vrienden had ik een soort drankspel met kaarten waarop mijn vragen stonden bedacht. Luchtige vragen en filosofische vragen wisselden elkaar af op deze kaarten en in Frankrijk bevroegen de jongens elkaar. Hierdoor werd het een puur interview waarbij alles bij hen lag. Het was mooi om te zien dat ze goed doorvroegen en geen genoegen namen met makkelijke antwoorden.’

Stilstaan bij het moment
Door het maken van de film is Offenberg zich steeds meer gaan realiseren dat ze wil genieten van het nu. ‘Ik heb steeds sterker het gevoel dat ik moet genieten van het moment. Ik kan best streng zijn voor mijzelf, maar soms mag dat best wat losser. Door je soms te laten gaan, creëer je een andere energie en positiviteit.' Eigenlijk is de druk om te genieten van de huidige tijd dus nog groter geworden? 'Ja, haha!'

Tekst gaat verder onder afbeelding

Buma Award
De muziek in Het Jonge Sprookje, van componist Wouter van den Boogaard, werd genomineerd voor een Buma Award. Een ongebruikelijke award voor de muziek in een studentenfilm. 'De muziek van Wouter heeft de film gemaakt tot de beleving die hij nu is. Zijn muziek is heel bepalend voor het ritme, de emoties en de sfeer. Zo versterken de tikkende klokken in de muziek het gevoel van de wegtikkende tijd en de spanningsopbouw die plotseling uitmondt in niets, staat symbool voor uiteenspattende dromen en extatische momenten.'

Reacties op de film
De personages uit de film waren zowel verrast als geraakt door het eindresultaat. 'Ze vonden het bijzonder om te zien dat de film beeldend vertaalde hoe zij zich op dat moment voelden.' In de tussentijd heeft Offenberg verschillende vertoningen gehad, waaronder een bij een seniorenavond. 'Oudere mensen lachen het hardst om de film. De ‘wij hebben het allemaal’-uitstraling van de jongens vinden ze heel grappig. Ook beamen ze na het zien van de film dat jong zijn niet zo makkelijk is vanwege de onzekerheden op die leeftijd. Mensen van een jaar of 35 vinden het vaak meer confronterend om de film te zien. Zij realiseren zich dat deze tijd echt achter hen ligt. Tijdens vertoningen merk ik dat de film eigenlijk bij alle leeftijden reflectie oproept.'

Over Cassandra Offenberg

Cassandra Offenberg studeerde aan de HKU af met Het Jonge Sprookje. Hiermee won ze de Wildcard van het Nederlands Filmfonds. Ze is momenteel bezig met haar Wildcard-documentaire die net als bij Het Jonge Sprookje een uitgesproken vorm heeft en fictie-elementen bevat. In de toekomst ziet ze zichzelf nog meer films, videoclips en commercials maken met veel aandacht voor vorm.