2Doc:

Noodweer, ik ben niet begonnen

KRO-NCRV

Vier mensen vertellen over de emotionele gebeurtenissen die hun leven voorgoed veranderden. Ze waren allemaal slachtoffer in een situatie; maar omdat ze zichzelf met geweld moesten verdedigden veranderden ze in daders.

Het Nederlandse rechtssysteem maakt geen onderscheid tussen verdachten van geweld; iemand die zichzelf uit noodweer verdedigt wordt op dezelfde wijze behandeld als een overvaller die geweld gebruikt. Deze documentaire laat zien dat de vermeende daders getraumatiseerd raken door de behandeling die ze na hun arrestatie krijgen van politie en justitie.

De betrokkenen voelen zichzelf juist slachtoffer en geen dader. Voor de hoofdpersonen van deze documentaire is het een opgave om in het reine te komen met hun eigen handelen. De film laat zien dat er aan het eind van de streep alleen maar verliezers zijn. 

DocTalks: in gesprek met regisseur Hans Pool

Recensent Helmut Boeijen over 'Noodweer, ik ben niet begonnen'

Vier heel uiteenlopende verhalen. Een man in het holst van de nacht in zijn eigen café. Een buitenlandse student in het huis van een vreemde kerel. Een vrouw achter het stuur van haar auto. En een politieagent tijdens de controle van een zwaarbeladen busje. Daar, op een moment dat ze het helemaal niet zagen aankomen, werden zij eerst slachtoffer en daarna dader. Door de acties van een ander en hun eigen impulsieve reactie daarop, vanuit het reptielenbrein.

Zet dat ‘dader’ overigens maar meteen tussen aanhalingstekens. Althans, zo voelen de hoofdpersonen van de verzorgde tv-docu Noodweer: Ik ben niet begonnen het zelf. Ze konden niet anders. Gedwongen door een inbreker, verkrachter, overvaller of agressor. Regisseur Hans Pool brengt hen terug naar de ‘plaats delict’ en laat hen daar het moment herbeleven waarop zij voor eigen rechter speelden en dat hun leven voorgoed veranderde.

Ze zijn stuk voor stuk niet ongeschonden uit de strijd gekomen. Vrijgesproken of niet. Met of zonder wroeging. In stilte lijdend of publiekelijk aan de schandpaal genageld. Zoals bijvoorbeeld de onherkenbaar gefilmde Germaine C. die in 2005 een tasjesdief doelbewust zou hebben doodgereden. Terwijl voor haar slachtoffer, een negentienjarige jongen met een aanzienlijk strafblad, een stille tocht werd georganiseerd, pendelde zij uit angst voor wraak en de media jarenlang van het ene naar het andere onderduikadres.

Hoewel het gaat om heel uiteenlopende zaken overheerst bij alle slachtoffers/daders, die hier zonder weerwoord hun verhaal kunnen doen, een diepgeworteld gevoel van onrechtvaardigheid. Dat ene fatale ogenblik blijkt bovendien een enorme impact op hun verdere leven te hebben gehad. Want zij mogen dan niet zijn begonnen, deze zaak eindigt toch echt bij hen.

Wil je niet langer wachten op de tv-uitzending om een documentaire te kijken? Met de 2Doc Weekly kijk je iedere zondag alle films van de aankomende week vooruit. Sluit je aan bij de grootste documentaire-community van Nederland en abonneer je op de 2Doc Weekly.

Meer films van Hans Pool