2Doc:

Het mysterie van de melkrobots

EO, KRO-NCRV

Het mysterie van de melkrobots vertelt het verhaal van boer Johan die, door de kosten van een melkrobot die niet naar behoren werkt, riskeert om zijn eeuwenoude familiebedrijf te moeten opgeven.

De boerderij van Johan gaat zo'n zeven generaties terug, maar de aankoop van een melkmachine brengt het bestaan ervan in groot gevaar. Bijna een miljoen euro heeft het apparaat hem al gekost.

Het mysterie van de melkrobots laat zien hoe een gepassioneerde boer in conflict komt met een groot bedrijf. Beide willen niet opdraaien voor de kosten van de gebrekkige melkrobot. Dan barst een gerechtelijk gevecht tussen hem en het bedrijf van de melkmachine los.

Regie: Vuk Janić
Omroep: KRO-NCRV

Interview met boer Johan

Boer Johan over de film

Boer Johan krijgt in de film de nodige financiële problemen te verduren. Het mysterie van de melkrobots is inmiddels anderhalf jaar geleden opgenomen, maar Johan is nog niet helemaal uit de problemen.

Hoe gaat het nu met je?

“We hebben onze draai weer gevonden. We hebben er even tussenuit gelegen, maar we melken weer dus het gaat wel goed. Na die rechtszaak uit de film zijn we in hoger beroep gegaan. We zijn daar nog druk mee bezig en hopen dat het nog een goede wending krijgt.”

Waarom heb je meegewerkt aan de documentaire?

“Wij hebben meegewerkt omdat we mensen willen laten zien hoe het werkt en hoe kwetsbaar je bent in deze wereld. Dat geldt ook niet alleen voor boeren maar voor elke kleine ondernemer. Als zelfstandige kan je het nooit opnemen tegen die grote bedrijven.”

Hoe moeilijk is het voor boeren in deze tijd?

“Het is niet makkelijk en zeker niet voor die jonge ondernemers. In 2014 werd het melkquotum afgeschaft. Toen zijn boeren groter gaan bouwen om meer koeien te huisvesten. Dankzij nieuwe regulaties mogen ze die stallen helemaal niet vol zetten. Ik vind het schandalig dat ze eerder wel een vergunning voor die grotere stallen uitgedeeld hebben.

Wij konden ook onze stal niet vol zetten. We hebben wel geïnvesteerd in een grotere stal maar kunnen dat dus zo niet terugverdienen.”

“Boeren worden geforceerd om meer managers te worden. Als kleine boer kan je lastiger aan de milieu eisen voldoen omdat je nog wel flinke investeringen moet doen. Voor mij is het al wat makkelijker dan een kleine boer met een paar koeien in de stal. Zelfs de banken maken het de kleine boeren lastig. Het vuur wordt aan hun schenen gelegd omdat ze te weinig omzet draaien.

Van de bank mochten wij acht jaar geleden niet kleiner bouwen dan de stal die we nu hebben, anders zouden we niet genoeg omzet draaien om de lening terug te betalen.

De Nederlandse bevolking wil meer koeien in de wei en een betere behandeling, maar dan moet je die kleine boeren niet zo behandelen. De boeren die niet willen groeien, die haken af.”

Hoe was het om mee te werken aan de documentaire?

“Tja, je hebt goede en kwade momenten, hè. Het is niet zo dat ze dag en nacht staan te filmen, maar op de momenten dat het weer eens tegenvalt wordt je daar niet gelukkig van. Ik heb wel eens gedacht om met de docu te stoppen, maar ik wilde laten zien hoe kleine ondernemers uitgebuit worden.”

Dankzij Stef geloof ik dat er meer is dan wij zo kunnen zien.
- Johan

Waarom koos je voor de alternatieve wijzen?

“Toen ik met iemand praatte over dat het niet zo goed met het bedrijf ging, raadde die mij Stef aan. Toen Stef hier kwam vertelde hij mij dingen over een piloot die op dit land was neergestort. Hij vertelde mij details als hoe lang die hier levend heeft gelegen; details die hij niet had kunnen weten. Mijn vader bevestigde later al die details. Dat moest hij wel op een andere manier hebben doorgekregen. Dankzij Stef geloof ik dat er meer is dan wij zo kunnen zien. Hij heeft mij veel geholpen maar de mens is geen god. Die financiële situatie kan hij ook niet zomaar oplossen.”

Hoe zie je de toekomst?

“De advocaat is nog bezig met het hoger beroep maar eigenlijk ben ik daar liever zo min mogelijk mee bezig. Als ik in de stal ben, dan ben ik lekker met de koeien bezig en vergeet ik even alles. Het melken gaat nu weer goed. Als je goed voor die koeien bent, dan krijg je er ook wat voor terug. Ik geniet van die beesten en de vrijheid.”

In de media

Meer over arbeid