IKON, 2011

Pleidooi voor gastvrijheid (LUX: De wereld tien jaar na 9/11)

IKON

De tweede serie van IKON's LUX wil aan de hand van denkers en doeners zicht bieden op nieuwe kansen en tonen hoe optimisme eruitziet. Zeker nu mensen sinds 9/11 voortdurend gevoed worden met veronderstelde redenen waarom ze bang zouden moeten zijn. In de derde aflevering ‘Pleidooi voor gastvrijheid' komt Seyla Benhabib, hoogleraar politieke wetenschappen aan Yale aan het woord. Benhabib bekleedde de Spinoza leerstoel aan de Universiteit van Amsterdam en ontving in 2004 een eredoctoraat van de Universiteit voor Humanistiek.

Mensen verplaatsen zich continu van continent naar continent, van land naar land. Deze globalisering heeft grote gevolgen voor de levensvatbaarheid van ‘de nationale identiteit’. Dit stelt ons voor fundamentele vragen als: Hoe gaan wij om met de rechten van ‘anderen’? Hoe open zijn ‘onze’ grenzen? Hoe soeverein zijn we als land? Wie mag zich burger noemen? Kortom: wat is het spanningsveld tussen nationale en universele mensenrechten? Het thema is actueler dan ooit, nu ook in Europa landen hun grenzen weer willen sluiten onder invloed van de vluchtelingen uit de landen van de Arabische lente.

De hedendaagse trend is dat wij ons terugtrekken op onze ‘eigen identiteit’ vol nostalgische verlangens naar een roemrucht verleden: Ik hou van Holland. Maar deze reflex om het verleden te koesteren, maakt ons niet klaar voor onze toekomst als wereldburger. Benhabib houdt een pleidooi voor het universele recht op gastvrijheid, omdat we leven in een wereldgemeenschap en niemand zijn geboorteland gekozen heeft.