Een tijd van daarvoor en een tijd van daarna | Voorland Groningen - Deel 4 Tussen Goliath en Gigawatt

Radio Doc

NTR, VPRO

Op 16 juli 1957 vond de eerste Nederlandse vliegramp met het toestel de Neutron plaats in Biak, Nieuw Guinea. Aan boord tropenarts Dick Leiker met zijn vrouw en vier jonge kinderen. Hij is op weg naar Nederland om te promoveren op lepra. En in deze aflevering het vierde deel van Voorland Groningen.

Een tijd van daarvoor en een tijd van daarna

Samen met tien andere inzittenden wordt dokter Leiker gered door Paoea’s die met hun prauwen de brandende zee op zijn geroeid. Het dramatische verlies van zijn gezin weerhoudt hem er niet van om zijn leven in dienst te stellen van de leprabestrijding en in 1967 richt hij samen met anderen de Leprastichting op.

Over het ongeluk werd nooit meer gepraat. Zijn zoon Dick, uit een tweede huwelijk, komt er pas jaren later achter dat zijn vader al een heel leven achter de rug had in Nieuw Guinea voor hij werd geboren. In 2012 bezoekt hij de plekken waar zijn vader woonde en werkte. Hij wordt als een verloren zoon binnengehaald door mensen die zijn vader nog hebben gekend en 55 jaar op een teken van leven hebben gewacht van dokter Leiker.

Lepra wordt ook wel een vergeten ziekte genoemd. Het komt voor op plekken waar grote armoede heerst en niemand naar om kijkt. Zendingsartsen, zoals dokter Leiker, zagen het als een roeping en hun medische plicht om juist daar hulp te verlenen. Het stigma rond lepra maakt de bestrijding en het voorkomen van besmetting bijzonder moeilijk. Zelfs nu nog in 2017, terwijl behandeling heel goed mogelijk is, leven veel mensen met de tragische gevolgen van de ziekte.

Het verhaal van dokter Leiker, zijn persoonlijke drama en zijn toewijding als arts is een geschiedenis die niemand onberoerd laat.

Radiodocumentaire van Wineke van Muiswinkel
Eindredactie Ottoline Rijks NTR RadioDoc
Techniek Alfred Koster

Met dank aan
Dick Leiker
De Leprastichting

Ziekenhuisboot van Dick Leiker

Voorland Groningen - Deel 4: Tussen Goliath en Gigawatt

Groningen was lange tijd wingewest en achterland. Maar niet langer. Het wil nu gidsgebied zijn voor heel Nederland; vooraan staan met oplossingen voor het stijgende water, de verschralende biodiversiteit, het verdwijnend erfgoed, verzilting en droogte. Dat zijn allemaal moderne plagen die zo ver weg lijken in de stad, maar die zo concreet zichtbaar zijn op het Groninger land.

In de vierdelige radioserie Voorland Groningen doet Marten Minkema al wandelend verslag van de manier waarop Groningers proberen de toekomst veilig te stellen. Over hoe ze hun landbouw aanpassen aan de verzilting bij de wadden, eeuwenoude gebouwen beschermen tegen gasbevingen en de bio-industrie langzaam de rug toekeren. En hier leeft ook nog de enorme ambitie de aardgaswinning te vervangen en te overtreffen door grootschalige waterstof-productie bij de Eemshaven, gevoed door enorme windparken op zee. Die moeten voldoende elektriciteit opleveren om het hele land en ver daarbuiten van alle energie te voorzien die het maar wil.

Voorland Groningen is een groter project. Er is ook een gelijknamig boek en een app met audiowandelingen door Groningen. Zie voorlandgroningen.nl

In samenwerking met Dirk-Jan Visser, Christian Ernsten en Mat Wijn, met dank aan het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten.

Eindredactie: Anton de Goede