Tegenlicht
De strijd om het zaad
Diep verstopt in een massieve berg op het onherbergzame Spitsbergen bevindt zich de belangrijkste kluis ter wereld: de Global Seed Vault. Het is er 20 graden onder nul, bestand tegen aardbevingen, overstromingen, raketaanvallen en nucleaire rampen. Het is de Ark van Noach van onze voedselproductie met de grootste diversiteit aan zaden van de hele wereld, een back-up van zoveel mogelijk gewassen en de gereedschapskist voor zaadveredelaars. Dit is van levensbelang, want in 2050 zijn er 9 miljard monden te voeden. Maar het succes van de kluis toont ook haar keerzijde. Met de toenemende strategische betekenis van zaad is de fundamentele discussie op gang gekomen over de vraag: van wie is het zaad eigenlijk? Niet meer alle landen willen hun zaadcollecties afstaan aan de kluis. Opkomende economieën zien hun zadenbezit als een green gold mine waar voor betaald moet gaan worden. En de grote zaadbedrijven patenteren hun nieuwste zaden. Als zaad niet meer vrij te gebruiken is zal de diversiteit afnemen en dat maakt de vrije beschikbaarheid van alle zaden van levensbelang. De Doomsday Vault, zoals de kluis tegenwoordig wordt genoemd, en haar wereldwijde missie, is het levenswerk van de bevlogen Amerikaanse professor Cary Fowler. In februari 2013, voor het vijfjarig bestaan van de kluis, kwam hij met een internationale beheerscommissie bijeen op Spitsbergen om de huidige patstelling te bespreken. We krijgen inzicht in het wereldwijde politieke en strategische spel dat gespeeld wordt om ons dagelijks eten.