2. Theatermakers Ash en Jolien maken deel uit van The Flying Seagull Project. Hoe kwam je met dit project in aanraking?

Jolien is mijn zusje. Via haar had ik dus toegang tot het project. Zij doet dit werk al jaren en vertelde mij altijd vol passie over haar ervaringen, over hoe gelukkig ze werd van haar werk. Daardoor raakte ik geïnteresseerd in de projecten van The Flying Seagull. In de eerste instantie heb ik me willen focussen op de gehele groep. De eerste keer in Roemenië kreeg dat idee echter een andere wending. Het leven van de kinderen moest centraal staan.

3. Daarna ben je, met cameraploeg, weer teruggegaan om de documentaire te schieten. Wat was jouw rol tijdens het draaien? Wie was jij voor de kinderen?

Ik was daar met de crew wel met name om ons eigen ding te doen: een film maken. We probeerden zoveel mogelijk aan de zijlijn te blijven staan om een objectieve rol te behouden. De focus moest blijven liggen op de kinderen en het project. Toch merk je al snel dat je wel degelijk aan hen gehecht raakt. Dat maakt het niet alleen voor Ash en Jolien moeilijk om het dorp na drie weken te verlaten, ook voor ons was dat een lastig moment. Afgelopen April – anderhalf jaar na het opnemen – zijn we terug gegaan om de film met zijn allen te bekijken. Het was geweldig om hen allemaal weer terug te zien, en te horen dat het goed met hen gaat. Ze hebben meer zelfvertrouwen gekregen en zijn er op sociaal niveau zichtbaar op vooruit gegaan.

4. In een welvarend land als Nederland groeien kinderen tegenwoordig op met computers, tablets en smartphones en spelen wellicht te weinig buiten. Wat denk je dat deze jonge ‘digitale’ generatie van de Roemeense kinderen kan leren?

Ik denk dat kinderen zich met behulp van techniek ook wel kunnen ontwikkelen. Op tablets zijn bijvoorbeeld allerlei spelletjes te vinden die creativiteit stimuleren. Vroeger bouwden we hutten en waren we vaak fysiek veel meer bezig. Het is wel belangrijk dat kinderen ‘los’ kunnen gaan, en gek kunnen doen. Bovendien leer je veel door interactie. Op een digitaal platform gebeurt dit misschien minder of in elk geval op een andere manier. Voordat Ash en Jolien in Roemenië arriveerden sloegen kinderen elkaar daar de hersens in. Sociale vaardigheden waren heel basaal. Zij hebben toen een bepaalde situatie gecreëerd waarin kinderen zich veilig kunnen voelen en op een fijne manier met elkaar om kunnen gaan. Dat heeft hen in korte tijd erg veranderd. De Roemeense kinderen uit het dorp zijn allemaal begonnen met niks, en van daaruit heel snel gegroeid dankzij minimale middelen. Wat dat betreft kunnen de relatief rijke, ‘verwende’, Europese kinderen daar inderdaad van leren.