Makers van Morgen

De regen komt niet van ver

VPRO

Saskia van Essen was ooit een veelbelovende jazz-zangeres, maar door haar bipolaire stoornis heeft ze die belofte niet kunnen waarmaken.

Nu is ze 53 jaar en staat ze nog maar zelden op een podium. Documentairemaker Kim Faber maakte een persoonlijke film over de door manische depressiviteit gekwelde artieste.

Regie: Kim Faber

Scroll naar beneden voor het interview met de regisseur

Wil je met iemand praten over dit onderwerp?

In gesprek met regisseur Kim Faber

Tekst: Stefan Kruszel

Wederzijds vertrouwen
Kim Faber was altijd al gefascineerd door mensen met psychische problemen. Via haar moeder kwam ze in contact met de talentvolle zangeres Saskia van Essen. “Dat haar carrière zo heeft geleden onder haar aandoening vond ik een heel wrang, maar ook een heel mooi gegeven voor een documentaire”, vertelt de 24-jarige maakster. “Toen ik haar benaderde was ze erg gevleid en wilde ze meteen meewerken. We hebben een half jaar lang regelmatig afgesproken om een wederzijds vertrouwen op te bouwen.”

Creatieve uitingen
In de film volgen Kim Faber en cameraman Jilles van Kleef zangeres Van Essen gedurende zowel haar goede als haar slechte periodes. Zij beschrijft tijdens deze periodes hoe ze zich voelt en hoe de wereld er op dat moment uitziet. Faber geeft de film een poëtische draai door veel creatieve uitingen van Van Essen te tonen. Naast fragmenten waarin ze haar zangtalent toont wordt de film ook een aantal keren onderbroken door fragmenten waarin Van Essen enkele van haar zelfgeschreven dichtregels voordraagt. Ook het schilderwerk waarin haar gemoedstoestand doorschemert komt aan bod.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Zware thema’s
In 2014 studeerde Faber af aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht met de film Ik laat je gaan. Deze film gaat over de 27-jarige Sanne die lijdt aan een borderline-persoonlijkheidsstoornis en chronische depressiviteit. Na jarenlange, vergeefse therapie besluit zij zelfeuthanasie te plegen. Faber kreeg heel veel reacties op de film die onder andere op het afgelopen IDFA-festival te zien was. Uit één van deze reacties is vervolgens het onderwerp voor een radiodocumentaire ontstaan. Deze documentaire zal ook weer over een soortgelijk zwaar onderwerp gaan. “Ik heb in mijn persoonlijke omgeving verschillende ervaringen gehad met mensen met psychische problematiek. Misschien dat de zware thema’s mij daarom zo aantrekken”, legt de Amsterdamse maakster uit. “Ik vind het fascinerend dat sommige mensen pas gelukkig kunnen worden als ze weten dat ze mogen sterven.”

Verschillende stijlen
Hoewel de thema’s van haar documentaires een sterke overlap hebben, kiest Faber wel steeds voor andere benaderingen. Waar zij in De regen komt niet van ver een poëtische inslag heeft gekozen, is Ik laat je gaan veel rauwer en realistischer. “Elk verhaal vraagt een eigen benaderingswijze. Bij elk nieuw project probeer ik een bepaalde stijl te zoeken die het verhaal het beste tot zijn recht laat komen”, aldus Faber. “Ik ben als jonge maker ook nog echt zoekende naar wat ik mooi vind dus ik wil graag zoveel mogelijk uitproberen.”

Kim Faber (1990) studeerde in 2014 af met de documentaire Ik laat je gaan aan de HKU. 

meer van Kim Faber